Bəs dəfn pulunu almaqda insanlar üçün problem yaradan səbəblər nədir?

"Kaspi" qəzeti mövzu ilə bağlı məqalə dərc edib.

"Atamın ölüm kağızını almaq üçün Xırdalan Ailə Sağlamlıq Mərkəzinə getmişdim. Ailə həkimi dedi ki, atanız bizdə qeydiyyata düşməyib, mənim pasiyentim olmayıb, onun xəstəliyi barədə məlumatsızam. Atam TƏBİB sistemində olan ixtisaslaşmış xəstəxanalarda müalicə olunub və orda qeydiyyatda olub. Ancaq dedilər ki, məhkəməyə müraciət etməlisiniz. İndi mən atamın rəhmətə getməsini sübut etmək üçün neyləməliyəm? Ölüm faktı var, Təcili Tibbi Yardım xidməti də faktı qeydə alıb. Atam TƏBİB sistemində qeydiyyatda olubsa niyə məhkəməyə üz tutmalıyam?", deyə iqtisadçı Samir Əliyev sosial şəbəkədə yazıb.

Jurnalist Elman Cəfərli də eyni problemi yaşadıqlarını qeyd edib:

"Bacımın həyat yoldaşı xəstə idi. Qaradağ rayonunun Səngəçal qəsəbəsində yaşayırlar. Ötən ilin aprelində bacımın həyat yoldaşının halı pisləşəndə ailə üzvləri təcili tibbi yardım çağırıblar. Təcili Tibbi Yardım xidmətinin həkimləri gəlib, müayinə ediblər, ölüm faktını qeydə alıblar. Amma "ölüm kağızı" deyilən sənədi verməyiblər. Deyiblər ki, Sahil qəsəbəsində yerləşən xəstəxanadan alın. Orada isə deyiblər ki, məhkəməyə müraciət edin. Dövlətin verdiyi dəfn pulunu ailə min bir zülmlə ala bildi".

Ümumiyyətlə, ölüm haqqında tibbi şəhadətnaməni almaq üçün məhkəməyə üz tutanların sayı artıb. Tibbi şəhadətnamə olmadığı halda isə vətəndaşlar ölüm haqqında şəhadətnaməni əldə edə bilmirlər. Bu sənəd olmadıqda isə "dəfn pulu"nu (Dəfn üçün dövlət tərəfindən verilən birdəfəlik müavinət) vaxtında ala bilmirlər. Məhkəmə yolu ilə aldıqda isə, dövlətin verdiyi 350 manatlıq (2023-cü il yanvarın 1-dən 500 manat - red.) müavinəti də elə məhkəmə yolunda xərcləyirlər.

Ötən ilin sentyabr ayında vəfat etmiş şəxsin ölüm haqqında şəhadətnaməsinin alınması qaydasının elektronlaşdırılması xəbərini oxuduq. Elektronlaşırsa, deməli, asanlaşır. Bəs bu gün niyə bu problem yaşanır?

Hüquqşünas Araz Nurməmmədov bildirib ki, bu məsələ ilə bağlı məhkəmə mübahisələri kifayət qədər olur:

"Daha çox mübahisəli məqam Təcili Tibbi Yardımdan sənəd alınmadığı halda olur. Tutaq ki, ölüm hadisəsi baş verir, Təcili Tibbi Yardım çağırıblar. Təcili Tibbi Yardım həmin şəxsə arayış verir ki, bu adam artıq ölüm anına çatıb. Ancaq Təcili Tibbi Yardım bunu o halda verir ki, həmin şəxslər ondan nə isə sənəd istəyirlər. Təbii ki, ölüm hadisəsi baş verən anda adamların sənəd heç yadlarına da düşmür. Üstündən müəyyən vaxt keçəndən sonra sənəd üçün müraciət edirlər, bu zaman Təcili Tibbi Yardım o faktı ortaya qoyub şəxsə arayış verə bilmir. Buna görə artıq iş məhkəməyə keçir. Dövlət Təcili Tibbi Yardım qarşısında bu kimi hallarda mütləq sənəd verilməsi ilə bağlı tələb qoysa, problem xeyli azalacaq".

Hüquqşünas Ceyhun Cəfərli qeyd edib ki, ölüm faktını qanunla müəyyən edilən qaydada təsdiq etmək mümkün olmadığı halda bu işə məhkəmədə baxılmalıdır:

"Ucqar kənddə biri evdə vəfat edibsə, ölüm faktı səhiyyə orqanlarının, həkimlərin nəzarətindən kənarda baş veribsə, orada həkim ölüm faktını görməyibsə, ona həkim arayış verməməkdə haqlıdır. Bu halda da məhkəmə formasında həll edilir. Ancaq şəhərdə hər tərəfin tibb müəssisəsi olduğu yerdə bu problemin daha asan həll yolu ola bilər. Səhiyyədə qarşılıqlı əlaqə olarsa, bu məsələ daha asan həll olar. Vətəndaşlar məhkəməyə düşməzlər".

Ekspert İlqar Hüseynli deyir ki, burda məsələnin üzərinə vaxtında düşülməməsi problem yaradan məqamdır: