Bu, hər şeydən öncə dövlət başçısının növbəti humanist addımıdır. Onu da qeyd etmək yerinə düşər ki, əfv Sərəncamı Ulu öndər Heydər Əliyevin əsasını qoyduğu humanist siyasətin Prezident İlham Əliyev tərəfindən davam etdirilməsinin göstəricisidir. Bu, artıq bir ənənə halına çevrilib. Məhz Ulu öndərin idarəçiliyi zamanından başlayaraq ölkəmizdə insan hüquqlarının müdafiəsi, qanunların aliliyinin qorunması məsələsi dövlətçilik fəaliyyətinin prioritet sahələrindən birinə çevrilib.

Azərbaycanda insan hüquq və azadlıqlarına hörmət də elə Heydər Əliyev adı ilə bağlıdır. Çünki onun əsası da Ulu öndər tərəfindən qoyulub. Belə ki, məhz Ümummilli Liderin səyi ilə 1993-cü ildən ölüm hökmü cəzası üzərində moratorium qoyulub, 1998-ci ildə isə bu cəza tamamilə ləğv olunub. Ölüm hökmünün ləğvi, şübhəsiz, insan hüquq və azadlıqlarına, insanın yaşamaq hüququna necə yüksək dəyər verildiyinin əyani təzahürüdür.

Bu gün dövlətimizin başçısı İlham Əliyevin bu ali dəyərləri ənənəyə çevirməsi, ona sadiqlik nümayiş etdirməsi bir dövlət başçısı kimi keçmişə sadiqlik, gələcəyə inam göstəricisidir. Prezidentliyə başladığı ilk dönəmdən bu vaxta kimi hər zaman ali humanistlik, qayğıkeşlik nümunəsi göstərərək əfv sərəncamları imzalayan Prezident İlham Əliyev növbəti bu Sərəncam ilə də göstərmiş oldu ki, Ümummilli Lider Heydər Əliyevin əsasını qoyduğu humanizm siyasətini uğurla davam etdirir.

Neçə-neçə insana azadlıq, ailələrə sevinc bəxş edən bu addım dövlət başçısı tərəfindən atılmış humanist addım olmaqla yanaşı, dövlət siyasətinin əsasını insan amilinin təşkil etdiyi faktını növbəti dəfə sübut edir.

Bu əfv Sərəncamı eyni zamanda onu da sübut etdi ki, Prezident İlham Əliyev öz siyasətində humanizm prinsiplərini əsas götürərək ölkəmizin daim inkişaf yolu ilə irəliləməsini qarşıya məqsəd qoyub. Penitensiar sahədə fəaliyyətin təkmilləşdirilməsi, cəza siyasətinin humanistləşdirilməsi və alternativ cəza üsullarının tərəfdarı olan dövlətimizin başçısı bir daha əməli ilə təsdiqlədi ki, vətəndaş mərkəzli siyasət hər sahədə olduğu kimi, bu istiqamətdə də siyasətin ana xəttidir.

Bu cür addımlar dövlətimizin başçısının öz fəaliyyətlərində humanizm prinsiplərini hər zaman prioritet tutmalarının növbəti bariz nümunəsidir. Sərəncam, eyni zamanda, Azərbaycanda əfvin humanist və hüquqi institut kimi təkmilləşməkdə olduğunu göstərir. Bu əfv Sərəncamı Azərbaycanda hüquqi cəzalandırmanın da, əfv etmənin də ciddi və konstitusion əsaslara söykəndiyini bir daha nümayiş etdirir. 

Sərəncama nəzər yetirsək görə bilərik ki, əfv olunanların əhatə dairəsi kifayət qədər genişdir. Belə ki, azadlıqdan məhrum etmə cəzasına məhkum olunmuş 801 nəfər məhkum cəzasının çəkilməmiş hissəsindən azad edilib. Bu da şamil olunduğu şəxslərin sayına görə müstəqil Azərbaycan Respublikasının tarixində qəbul edilmiş ən böyük əfv aktı kimi tarixin yaddaşına köçdü.

Humanizm prinsiplərinə əsaslanan bu sərəncam məhkum olunmuş bir sıra şəxslərin, onların ailə üzvlərinin, insan hüquqlarının müdafiəsi təşkilatlarının Azərbaycan Respublikasının Prezidentinə ünvanlanmış əfv haqqında müraciətlərinə baxaraq, məhkumların şəxsiyyətini, səhhətini, ailə vəziyyətini, törətdikləri cinayətlərin xarakterini və ictimai təhlükəlilik dərəcəsini, cəza çəkdikləri müddəti və həmin müddətdə davranışlarını nəzərə alaraq verilib. Onu da qeyd edim ki, sonuncu sərəncama qədər ölkəmizin başçısı tərəfindən 69 Əfv sərəncamı və 12 Amnistiya aktı imzalanıb. Nəticədə yüzlərlə, minlərlə məhkum əfv olunub yenidən ailəsinə qovuşub. 

Bunun özü əfv Sərəncamının müxtəlif kateqoriyadan olan məhkumların dövlətin humanist münasibətilə əhatə olunduğunu göstərir. Ölkəmizin hüquq sistemində atılan heç bir addım siyasiləşmiş xarakter daşımır. Həyata keçirilən davamlı hüquqi islahatlar cəza siyasətinin humanistləşdirilməsi üçün şərtlər formalaşdırır, xüsusi təhlükəli hallar istisna olmaqla cəzanın yüngülləşdirilməsi imkanları yaradır. Bir sözlə, dövlət başçısının növbəti əvf Sərəncamı ölkəmizdə hüquq sisteminin humanist xarakter daşıdığını bir daha nümayiş etdirməklə yanaşı, eyni zamanda cəmiyyətdə humanizm və həmrəylik ideyalarını möhkəmləndirir. Onu da son olaraq vurğulayım ki, qanunçuluq prinsiplərinə əsaslanan əfv sərəncamları vətəndaş-dövlət münasibətlərinin daha da möhkəmlənməsinə töhfə verir.

Təhməz Əsədov Son.az