Bu gün yazmaq istədiyim mövzu ilə bağlı olan məsələ hər ikisinin - həm ermənilərin, həm də fransızların qaniçən, zülmkar, şovinist, qətliyamçı və bütöv millətləri öz mənafeyi naminə qırmağa hazır olmalarıdır. Ermənilərin necə qətliyamçı olduqlarını 19-cu əsrin sonları, 20-ci əsrin əvvəllərində Osmanlı dövlətində gördük. Nə qədər türkü, kürdü qırdılar?!.. Azərbaycanda, Qərbi Azərbaycanda, Mərkəzi Asiya ölkələrində gördük. Fransızlar heç də onlardan geri qalmırlar. Tarixi faktların bir neçəsinə baxaq...

18-ci əsrin ortaları... 25 milyon əhalisi olan Fransanın şəkərə və qəhvəyə tələbatı artır. Afrikadan qara dərili insanları qul kimi indiki Haiti adasına (o zamankı Santa Dominqo) şəkər və qəhvə plantasiyalarında işləməyə daşıyırar. Qeyri-insani şəraitdə minlərlə qara dərili məhv olur, yeni-yeni partiya qullar daşıyırdılar. Adada qul üsyanları başladı. Dünənki qul Lüvertur general rütbəsinə yüksələrək adanın böyük hissəsini fransız qaniçənlərdən təmizlədi. Danışığa çağırıb onu aldatdılar, həbs edib Fransaya apardılar, edam etdilər. Yeni sərkərdə Dezalin üsyanın başına keçdi. Fransızların qara dərili insanlara misilsiz vəhşiliyi başladı. Napoleon 1802-ci ildə 5 min polyak əsgərini Haitiyə cəza əməliyyatına göndərdi. Yenə də fransız əclaflığı... Polyakları aldatdılar ki, Haitidə üsyan etmiş dustaqlarla döyüşə gedirsiniz. Haitiyə çatan kimi hər şeyi anlayan polyaklar qara dərili qul üsyançıların tərəfinə keçdilər. Haitililər bu gün də Polyaklara "Avropalı zəncilər "deyərək onları sevirlər.

Napoleon general Roşambunu böyük ordu ilə 1802-ci ildə Haitiyə göndərdi. Qaniçən Roşambu bilirsiz nə etdi? Qonşu Yamaykadan 15 min vəhşi iti gətirib Haitinin küçələrinə buraxdılar. Sənədlərdə yazılır ki, 10 minlərlə zəncinin ayaqları, qolları itlərin dişləri arasında qalmışdı. Fransızlar özləri söz qoşmuşdular -"Haiti fəlakətdi, ancaq zəngindi"...

Bir neçə gün əvvəl Hollandiyanın baş naziri 19-cu əsrin ortalarında yüz minlərlə Latın Amerikalısını qul edib satdıqları üçün üzr istədi. Ancaq fransızların hələ "vicdanı "Haitililərdən üzr istəməyə yetmir. Halbuki Haiti yüz minlərlə qulun qanı hesabına tarixdə qurulmuş ilk müstəqil zənci respublikasıdır...

Başqa fakt. 1907-ci il. Fransanın müstəmləkəsi olan Mərakeşin paytaxtı Kasablankada üsyan başlayır. Fransa bir neçə gün Kasablankanı bombaladı. On minlərlə qadın, kişi, uşaq, gənc qətlə yetirildi. Fransa yenə üzr istəməyib.

Digər fakt. Fransa əsarətinə alındığı 1836-cı ildən müstəqilliyə qovuşduğu 1961-ci ilədək Əlcəzairdə 5 milyon əlcəzairli dinc insan qətl olunub. Qətliamın ən "məhsuldar " dövrü 1953-1961-ci illərarası dövrdür. Bu dövrdə Fransanın ədliyyə naziri, sonradan prezident olmuş Mitteran bu qətliyamların iştirakçısı və təşkilatçısıdır... Üzr yenə yoxdur...

1945-ci il mayın 8 tarixində Suriyanın Dəməşq şəhərində Fransa ordusu faşizm üzərində qələbə paradı keçirir. Suriyanın müstəqillik istəyən mulli vətənpərvər qüvvələri, Hüseyn Faysalın tərəfdarları da meydanlara axışır. Fransızlar qorxur ki, bunların qabağında Suriyanı fəth edə bilməyəcəklər. Odur ki, düz 10 gün Dəməşq şəhərini aviasiya ilə vəhşicəsinə bombardman edirlər. Nəhayət, o zaman ölkədə olan ingilis komandanlığı fransızlara "qətliyamın dərhal dayandırılmadığı təqdirdə cavab veriləcəyi "barədə xəbərdarlıq edəndən sonra qətliyam dayandırılır... Suriya xalqından da üzr istəmək hələ yoxdur....

Reallıqda Fransa və fransızlar bax budur... Beləsinin Ermənistanın yanında yer alması təsadüf deyil...

Aydın Quliyev Bakı-Xəbər qəzetinin baş redaktoru