Öz xadiməsi ilə evlənən Stiven Hokinq


Digərləri 09 Yan 2019 22:55:00 436 0

Öz xadiməsi ilə evlənən Stiven Hokinq

Bu gün müasir dövrün ən məşhur və ən nüfuzlu fizik-nəzəriyyəçilərindən biri Stiven Hokinqin doğum günüdür

Hokinq 1942-ci ildə Oksfordda anadan olub. 1962-ci ildə Oksford Universitetini bitirib və nəzəri fizika ilə məşğul olmağa başlayıb. Elə həmin dövrdə Hokinqdə sonralar iflicə səbəb olacaq Yan amiotrofik sklerozun ilkin əlamətləri özünü biruzə verir. 1974-cü ildə Hokinq London Kral Cəmiyyətinin üzvü seçilir. 1985-ci ildə boğazından keçirdiyi əməliyyatdan sonra danışıq qabiliyyətini itirir.

Həmin dövrdən bəri fizik ətrafdakı insanlar ilə dostlarının ona bağışladığı əlil arabasına quraşdırılmış nitq sintezatoru vasitəsi ilə ünsiyyət saxlayır. O bu sintezatora əmrləri öz hərəkət qabiliyyətini saxlamış sağ alinin şəhadət barmağı vasitəsi ilə verir.

Ağır xəstəliyə baxmayaraq, Hokinq aktiv həyat tərzi sürür, 2007-ci ildə o, hətta xüsusi hazırlanmış kostyumda çəkisizlik şəraitində uçuş həyata keçirir.

Yer kürəsinin və kainatın yaranması və Böyük Partlayış anından bugünkü günə qədər keçdiyi inkişaf yolu ilə bağlı ən məntiqi model məhz Hokinqə məxsusdur, o həmçinin qara dəlikləri araşdırılması ilə bağlı bir sıra kəşflərə imza atmışdır. Hokinq haqqında astronomiya, qara dəliklər nəzəriyyəsi, kosmologiya və Enşteyndən sonrakı dövrdə cazibə anlayışlarına ən çox töhfə etmiş alim kimi söz açırlar.

Son.az ötən il 76 yaşında dünyasını dəyişən dahi astrofizikin həyatından maraqlı faktları təqdim edir.

- Hokinq dünyada elmin məşhurlaşdırılmasında fəal iştirak etmişdir. 1988-ci ilin aprelində işıq üzü görən "Zamanın qısa tarixi" adlı kitabı tezliklə alimə dünya şöhrəti gətirmişdir. Giriş hissədə yazırdı:

"Mənə dedilər ki, kitaba salacağım hər bir düstür alıcıların sayını iki dəfə azaldacaq. Onda mən ümumiyyətlə düstursuz keçinməyə qərar verdim. Düzdür, hər halda bir düstüru - Eynşteynin məşhur E=mc² düsturunu yazmalı oldum".

- Stiven Hokinq 8 yanvar 1942-ci ildə Oksfordda dünyaya gəlmişdi. Qalileo Qalileyin ölümündən düz 300 il sonra.

- 22 yaşında Stivendə hərəkəti əlaqələndirən sinir hüceyrələrinin nadir xəstəliyi aşkar olunur. Birinci arvadı Ceyn ilə evlənməyə hazırlaşdığı dövrdə həkimlər onun çox yaşamayacağını proqnoz ediblər. Cütlüyün ailə həyatı 26 il davam edib, onların 3 övladı doğulub.

- Məktəbdə Stiven orta səviyyədə oxusa da riyaziyyatda yaxşı nəticələr əldə edirdi və əlavə olaraq kimya ilə maraqlanırdı. 9 yaşında olanda onun dərslər üzrə qiymətləri sinifdəki ən bərbad qiymətlər idi. Buna baxmayaraq, müəllimlər onun dahiliyinə inanırdılar. Buna görə də məktəbdə o, "Eynşteyn" ləqəbinə layiq görülmüşdü.