- Səyavuş müəllim, bildiyimiz kimi, sentyabr ayında Məhərrəmlik başlayır. Bununla bağlı hansı hazırlıq işləri görülür?

- Dini Qurumlarla İş üzrə Dövlət Komitəsi tərəfindən Məhərrəmliklə əlaqədar Qafqaz Müsəlmanları İdarəsi (QMİ) ilə birlikdə əvvəlcədən hazırlıq işləri görülür. Bu baxımdan Məhərrəm ayı ilə bağlı hər il olduğu kimi, bu il də Dini Qurumlarla İş üzrə Dövlət Komitəsində tədbirlər planı işlənib hazırlanıb. Həmin tədbirlər planına uyğun olaraq işlərimizi Məhərrəm ayı başlamamışdan öncə görürük. Dini icmalar, din xadimləri, eyni zamanda dindarlarla müvafiq izahatlar aparırıq. Qeyd edim ki, bu izahatlar əsasən iki istiqamətdədir. Birincisi, maarifləndirici, ikincisi isə qanunun müvafiq tələblərinin izahı ilə bağlıdır. Əsasən Məhərrəm ayında bütün mərasimlərin qanunvericilik çərçivəsində təşkilinə, Azərbaycan xalqının, İslam dininin yüksək mədəni normalarına uyğun keçirilməsinə çalışırıq. Əsas məqsədlərimizdən biri QMİ-nin fətvasında göstərilən tövsiyələrə əməl olunması ilə bağlıdır. Bu istiqamətdə İdarə ilə birlikdə işlərimizi Məhərrəm ayının sonuna qədər davam etdirəcəyik. Hər il bu sahədə irəliləyişlər müşahidə edilir. İnanırıq ki, bu il də Məhərrəm ayında keçirilən istər Aşura mərasimləri, istərsə də təziyə mərasimləri ilə bağlı əvvəlki illərə nisbətən müsbət nəticələr əldə olunacaq.

- Bu ayda ölkə ərazisində müxtəlif əzadarlıq mərasimləri təşkil olunacaq. Bu mərasimlərlə əlaqədar hansı maarifləndirici tədbirlər həyata keçirilir?

- Dövlət Komitəsi Məhərrəm ayı ərəfəsində və dövründə kütləvi maarifləndirici tədbirlər həyata keçirir. Belə ki, ictimaiyyətlə, o cümlədən inanclı insanlarla, gənclərlə görüşlər keçirilir, qanunvericiliyə edilmiş son əlavə və dəyişikliklər barədə məlumatlar verilir. İslam dini icmalarının sədrləri, din xadimləri ilə müvafiq söhbətlər aparılır, Aşura mərasimlərinin sivil, milli adət-ənənələrimizə uyğun formada keçirilməsi istiqamətində həm yerli icra hakimiyyətləri, həm də hüquq-mühafizə orqanları ilə əlaqəli şəkildə müvafiq tədbirlər həyata keçirilir.

- Məhərrəm ayında, xüsusən Aşura günü adətən hansı neqativ hallar baş verir və onların qarşısının alınması istiqamətində hansı zəruri addımlar atılır?

- Keçən illərdə aparılmış müşahidə və monitorinqlər nəticəsində respublikanın bəzi şəhər və rayonlarında keçirilmiş əzadarlıq məclislərində bəzi neqativ hallar aşkar edilib. Belə ki, icazəsiz olaraq küçə yürüşlərinə cəhdlər edilmiş, məsciddən kənar yerlərdə, eləcə də şəxsi evlərdə kütləvi şəkildə dini ayinlərin keçirilməsi və dini atributların məscidlərin xaricində yerləşdirilməsi hallarına rast gəlinmişdir. Qeyd edim ki, mövcud qanunvericiliyə əsasən, əzadarlıq məclisləri yalnız məscidlərdə, ibadət ocaqlarında və onlara aid ərazilərdə keçirilməli və ictimai asayişə mane olmamalıdır. İbadət məkanlarından kənar ərazilərdə kütləvi yürüşlər yalnız müvafiq dövlət qurumlarının icazəsi əsasında təşkil oluna bilər. Dini atributlar isə yalnız məscidlərin içərisində yerləşdirilməlidir. Heç şübhəsiz, belə hallar aşkarlandıqda yerli icra hakimiyyətləri və hüquq-mühafizə orqanları ilə birgə qanun çərçivəsində müvafiq addımlar atılır. Ümid edirik ki, cari ildə belə hallar təkrar edilməyəcək.

- Çox təəssüflə qeyd etməliyik ki, müasir dövrümüzdə Kərbəla hadisəsinin mahiyyəti düzgün dərk edilmir. Bu barədə nə deyə bilərsiniz?

- Düzgün qeyd etdiyiniz kimi, Kərbəla hadisəsindən 14 əsr keçməsinə baxmayaraq, müasir dövrdə də bəzən onun mahiyyəti düzgün dərk edilmir. Belə ki, bəzi insanlar hesab edirlər ki, bu günün əsas məqsədi ağlayaraq və ya insanları ağlamağa məcbur etməklə savab qazanmaq və günahlardan təmizlənməkdir. Lakin Məhərrəmlik mənəviyyatın zirvəsi olan şəhadəti tərənnüm edir. Bu ayda şəhidlik fəlsəfəsinin açıqlanmasına xüsusi önəm verilməlidir. Müsəlman ümmətinin tarixində kədərli, eyni zamanda insanlara şərəf və qürur bəxş edən Kərbəla faciəsinin, İmam Hüseynin həyat və şəhadətinin yad edilməsi bu gün də Azərbaycan dindarları tərəfindən ənənə olaraq yaşadılır.

Ölkəmizdə keçirilən İmam Hüseyn əzadarlığında bədbinlik əhvali-ruhiyyəsi deyil, Vətən sevgisi, işğal olunmuş Qarabağ torpaqlarının azad edilməsi uğrunda mübarizə ruhu hakim kəsilməlidir. Əzadarlıq moizələrində Kərbəla hadisələri ilə bağlı tarixi həqiqətlərin açıqlanması ilə yanaşı, torpaqlarımızın bütövlüyü uğrunda canlarından keçənlərin, 20 Yanvar, Qarabağ, və Xocalı şəhidlərinin yad edilməsi tövsiyə edilir.