Roma İmperatorluğunun çöküşünü araşdırırdılar Görün nə tapdılar
Digərləri 30 Apr 2025 23:00:00 74 0
Alimlərin fikrincə, Roma İmperatorluğunun dağılmasına iqlim dəyişikliyi böyük təsir göstərmiş ola bilər. İslandiyada aparılan tədqiqatlar, iqlim böhranının Roma İmperatorluğunun sonunun əsas səbəbi olduğunu sübut edən geoloji dəlillər aşkar edib.
Bu xəbəri də oxu: İslamda ən savab əməl nə sayılır?
Son.az xəbər verir ki, bu barədə "Interesting Engineering" nəşri məlumat verib və "Geology" jurnalında dərc olunan tədqiqatına istinad edib.
Bildirilir ki, eramızın altıncı əsrində üç güclü vulkan püskürməsi, "Son Antik Kiçik Buz Dövrü" kimi tanınan iqlim böhranına səbəb olub. Vulkanik küflər 200-300 il boyunca günəş işığını bloklayıb və nəticədə qlobal temperatur enib, bu da artıq zəifləyən Roma İmperatorluğunun üzləşdiyi problemləri daha da ağırlaşdırıb.
Tədqiqat zamanı Kanada Krallıq Universitetinin alimləri, iqlim dəyişikliyi səbəbindən Qrenlandiyadan İslandiyanın qərb sahillərinə doğru sürüklənən qeyri-adi dağ qayalarını araşdırıblar.
Tədqiqatın baş müəllifi Kristofer Spenser qeyd edib ki, dağ qayalarının miqrasiyasına "buz axını" səbəb olub.
"Buzlaqların yükləndiyi buzdağları okeanlar vasitəsilə axınlar tərəfindən aparılır," - deyə o əlavə edib.
Tədqiqatın digər müəllifi Tom Gernon isə vurğulayıb:
"Gördüklərimiz, iqlim sisteminin nə qədər qarşılıqlı əlaqəli olduğunu göstərən parlaq bir nümunədir. Buzlaqlar böyüdükcə, buzdağları yenidən yaranır, okean axınları dəyişir və landşaftlar dəyişir".
Live Science nəşri, Bizans tarixçisinin 536-cı ildə "günəşsiz göy" haqqında yazdığına da diqqət çəkib və bu hadisəni "böyük dəhşətin öncüsü" olaraq təsvir edib.
Temperaturun 1,8-3,6°F (təxminən -15 ilə -16 dərəcə Selsi arasında) enməsi, böyük aclıq və xəstəliklərə səbəb olmuşdu: məhsul çatışmazlığı, heyvanların kütləvi ölməsi və ərzaq qiymətlərinin sürətlə artması müşahidə olunub. The Jerusalem Post nəşri bu barədə məlumat yayıb.
Nəşr Roma İmperatorluğunun tarixdəki ən böyük imperiyalardan biri olsa da, onun çöküşünün çoxsaylı faktorlarla əlaqəli olduğunu vurğulayıb.
"Kanada Krallıq Universitetinin tədqiqatçıları, "Kiçik Buz Dövrü"nün, Roma İmperatorluğunun vəziyyətinin kritik həddə olduğu bir vaxtda zərbə vurduğunu iddia edirlər. Xarici və daxili təzyiqlərin heyrətamiz kombinasiyası, bir vaxtlar 'Qərb dünyasının hökmranı' olan imperiyanı sabitləşdirə bilmədi və onu bərpa etməyə imkan vermədi," - deyə nəşr əlavə edib.
Digər maraqlı kəşflər
Əvvəlki tədqiqatlarda alimlər 75 milyon il əvvəl "dəhşətli timsahların" dinozavrlarla bəsləndiyini aşkar ediblər. Bu, təxminən 82-75 milyon il əvvəl Şimali Amerikanın çaylarında və dənizlərində gəzən Deinosuchus adlı timsah növü ilə bağlıdır.
Həmçinin arxeoloqlar, gladiasiyaların arenalarda vəhşi heyvanlarla döyüşdüyünü sübut ediblər. Araşdırmalar göstərir ki, 26 ilə 35 yaşları arasında ölmüş bir kişinin skeletində, böyük bir pişik tərəfindən vurulmuş diş izləri var, bu pişik ehtimal ki, şir olub.
Kənan Son.az
Görkəmli kino və dekor rəssamı, Azərbaycanın Xalq rəssamı Rafiz İsmay�

İstanbul Böyükşəhər Bələdiyyə Sədri və CHP-nin prezidentliyə namizə

Azərbaycanda əhali istehlakçı qrupu üzrə təbii qazın pərakəndə satı�

2025-ci ilin, aprelin 28-də Bakının Xəzər rayonu, Binə qəsəbəsində &qu

Xalq artisti Bilal Əliyevin maraqlı görüntüsü yayılıb.

2024-cü il üzrə Azərbaycanda fiziki şəxslər tərəfindən alınan istehla

Vatikanda - Papanın dəfni öncəsi ABŞ lideri Donald Trampla Ukrayna preziden

Əməkdar artist Elza Seyidcahan avtomobilsiz qalıb.

"İstədiyiniz qədər kabab yeyə bilərsiniz, amma yanında çörək və

Rusiya və MDB ölkələrində məşhurlaşan azərbaycanlı bloger və iş adam

Azərbaycanda uşağın dəmrov xəstəliyini sağalatmaq üçün mollaya dua ya

Ali və orta ixtisas təhsili müəssisələrində bəzi ixtisaslara qəbul zama

Türkiyənin Diyarbəkir şəhərinin Kayapınar rayonundakı Güleçoba Aşıka

Sosial şəbəkə istifadəçiləri "TikTok"da yayılan yeni dələduz
