Son.az qaynarinfo.az-a istinadən xəbər verir ki, Kaliforniyada yerləşən "AstroForge" şirkəti bu sahədə ilk olacaqlarına inanır və artıq ilk addımlarını atıb. Şirkət 27 fevral 2025-ci ildə Floridadakı Kennedi Kosmik Mərkəzindən "SpaceX Falcon 9" raketi ilə 6,5 milyon dollarlıq pilotsuz kosmik aparatını orbitə göndərib. Təxminən doqquz gün sonra "AstroForge" "Odin" adını verdiyi bu aparatın planlaşdırıldığı kimi Ayın kənarına, dərin kosmosa doğru irəlilədiyini açıqlayıb.

Lakin şirkət ciddi rabitə problemləri ilə üzləşdi və aparatla əlaqəni bərpa etmək üçün cəhdlərini davam etdirir. "Odin" missiyasının əsas məqsədi Yerdən təxminən 8 milyon kilometr uzaqlıqdakı 2022 OB5 asteroidini tədqiq etmək və onun tərkibini analiz etməkdir.

Şirkətin şüarı "Tez hərəkət et və qayaları parçala"dır. "AstroForge"un təsisçisi Mett Gialiş bu çətinliklərə baxmayaraq nikbindir. O bildirib ki, missiya bir çox texniki maneələrlə qarşılaşacağını əvvəlcədən bilirdi və hər şey plana uyğun getməsə belə, çox şey öyrəndiklərini düşünür.

Dəyərli metallar və kosmik iqtisadiyyat

Gələn il daha bir buraxılış planlaşdıran "AstroForge"un əsas məqsədi Yerdə bahalı və çətin çıxarılan platin qrupuna aid metalları asteroidlərdən əldə etməkdir. Bu metallar xüsusilə yanacaq elementləri və bərpa olunan enerji texnologiyalarında mühüm rol oynayır. Alimlər hesab edirlər ki, bu metalları Yer üzərində çıxarmaq həm ekoloji, həm də sosial və geosiyasi baxımdan getdikcə çətinləşir.

Gialiş yaxın 10 il ərzində müxtəlif asteroidlərdən əvvəlcə qramlarla, sonra isə kiloqramlarla metal çıxarmağı planlaşdırdıqlarını deyib. Onun sözlərinə görə, ilkin mərhələdə əldə edilən metallar kommersiya məqsədli olmayacaq, lakin sonrakı mərhələlərdə bu istiqamətdə addımlar atıla bilər. Məsələn, cəmi 1 kiloqram rodiumun qiyməti hazırda 183 min dollara bərabərdir.

Buna baxmayaraq, bəzi mütəxəssislər asteroidlərdən əldə edilən metalları Yerə qaytarmağın səmərəliliyini və bunun ətraf mühitə təsirlərini sual altına alır. Kolorado Mədənçilik Məktəbindən İan Lanj asteroid mədənçiliyinin qarşısında texnoloji maneələrin hələ tam bilinmədiyini qeyd edir. O vurğulayır ki, Yer cazibə qüvvəsi olmadan metalları çıxarmaq və emal etmək çox daha çətin olacaq.