Sağlamlıq üçün daha pis hansıdır: aşağı, yoxsa yüksək təzyiq?
Digərləri 29 Haz 2025 20:28:00 80 0
Aşağı qan təzyiqi olan insanlar çox vaxt özlərini sağlam hesab edirlər.
Bu haberi de oku: Azərbaycanda müavinətlər artırılır Bu tarixdən
Son.az-ın xarici mediaya istinadla xəbərinə görə, əslində, həm çox aşağı, həm də çox yüksək təzyiq ağırlaşma riskini daşıyır və ciddi sağlamlıq problemlərinə səbəb ola bilər.
Qan təzyiqi nədir
Qan təzyiqi, qan damarlarının divarlarına itələməsi nəticəsində yaranan təzyiqdir. Bütün bədənə qan pompaladığı üçün ürək tərəfindən əmələ gəlir. Anormal qan təzyiqi yüksək və ya aşağı ola bilər. Qan təzyiqi millimetr civə (mmHg) ilə ölçülür və iki dəyərlə verilir:
ürəyin tam daralması nəticəsində yaranan ən yüksək qan təzyiqi olan sistolik qan təzyiqi;
diastolik qan təzyiqi, ürək əzələsi rahatlaşdıqda minimum qan təzyiqi.
Təhlükəli yüksək qan təzyiqi nədir (hipertoniya)
Normal qan təzyiqi səviyyəsi orta hesabla təxminən 120/80 mmHg-dir.art.. Yüksək qan təzyiqi və ya hipertoniya qan damarlarındakı təzyiqin normadan artıq olduğu bir vəziyyət deməkdir. 140/90 mm və ya daha yüksək göstərici hipertoniya hesab olunur. Ancaq qan təzyiqi yaşdan asılıdır.
Qeyd etmək lazımdır ki, yüksək qan təzyiqi həmişə hipertoniyaya sahib olduğunuz anlamına gəlmir, çünki bu, stress, narahatlıq, çay və ya qəhvə içmək kimi digər amillərdən də yarana bilər.
Əksər insanlarda hipertoniya əlamətsizdir, buna görə səbəbini müəyyənləşdirmək mümkün deyil. Bununla birlikdə, aşkar edildikdə, tez-tez xroniki böyrək xəstəliyi, insult, ürək xəstəliyi və s. kimi xəstəliklərin ağırlaşmalarından qaynaqlanır. Bundan əlavə, hipertansiyona davranış və ya digər amillər səbəb ola bilər, o cümlədən:
* Yaş - yüksək qan təzyiqi riski yaşla artır;
* Cins - Yüksək qan təzyiqi kişilərdə daha çox rast gəlinir. Qadınlarda 65 yaşdan sonra yüksək qan təzyiqi riski daha yüksəkdir;
* Qidalanma - rasionunuzda çoxlu duz;
* Siqaret çəkmək və spirtli içki qəbul etmək;
* Fiziki məşq çatışmazlığı.
Yüksək qan təzyiqi olan xəstələrin əksəriyyəti, nisbətlərin təhlükəli dərəcədə yüksək səviyyədə atıldığı təqdirdə də əlamətsizdir. Bəzən başgicəllənmə və boyun sərtliyi mümkündür, ümumiyyətlə səhər oyandıqdan sonra baş verir.
Xəstələr ürək döyüntüsü, halsızlıq və ya yorğunluq, bulanık görmə və ya burun qanaması da hiss edə bilərlər. Ancaq bu simptomlar ümumiyyətlə qan təzyiqi ciddi və ya həyati təhlükəli bir səviyyəyə çatana qədər baş vermir.