Günəş yenidən “oyanır” XƏBƏRDARLIQ

Dünya 21 Sen 2025 14:10:00 195 0

Elmi araşdırmalar göstərir ki, Günəş uzun müddət aşağı fəaliyyət mərhələsində olub, amma 2008‑dən etibarən onun fəaliyyəti tədricən artır.

Son.az xarixi mətbuata istinadən xəbər verir ki, NASA‑nın Jet Propulsion Laboratory (JPL) və digər təşkilatların apardığı tədqiqatlar Günəş üzərində günəş ləkələrinin, maqnit sahəsinin və günəş küləyinin gücünün artdığını göstərir.

Mövcud vəziyyət və gözləntilər

Mənbələrdə hələlik təsdiqlənmiş məlumat yoxdur ki, 21 sentyabrdə Yer kürəsində maqnit qasırğası baş verəcək. Onun gücü və konkret təsir müddəti məlum deyil.

Bildirilir ki, Günəşdən gələn yüksək sürətli axınlar və tac dəliyi (coronal hole) tərəfindən yaranan plazma axınları geomaqnit fəaliyyətin artmasına səbəb ola bilər. Bu isə geomaqnit sahəsində sürətli dəyişikliklərə gətirib çıxara bilər.

NASA‑nın yeni araşdırmasına əsasən, Günəşin uzun illər gözlənilən sakitlik dövründən sonra fəaliyyəti artmaqdadır. Bu, gələcəkdə kosmik hava hadisələrinin (solar flares, koronal kütlə püskürmələri və s.) daha çox baş verməsi riskini artırır.

Ehtimal olunan təsirlər və məsləhətlər

Kosmik peyklərin, rabitə sistemlərinin, GPS‑naviqasiyanın və elektrik şəbəkələrinin maqnit qasırğa vəziyyətlərindən zərər görə biləcəyi ehtimal olunur.

"K‑index" (və ya Kp‑index) maqnit sahəsindəki dəyişiklikləri ölçən əsas göstəricilərdən biridir. K‑index 5‑ə çatarsa, bu alimlər tərəfindən yüngül maqnit fırtınası kimi qəbul edilir. Daha yüksək göstəricilər (məsələn, Kp 6‑7) daha güclü maqnit qasırğalarına işarə ola bilər.

Mövcud elmi məlumatlar göstərir ki, Günəşin fəaliyyəti artmaqdadır və geomaqnit hadisələrin tezliyi yaxın illərdə yüksələcək. Lakin xüsusi olaraq 21 sentyabr tarixinə dair etibarlı proqnozlar hələ təqdim olunmayıb. Maqnit qasırğası ehtimalı var, amma onun gücü və təsirləri barədə dəqiq bilgi üçün əlavə müşahidələr tələb olunur.

Kənan Son.az