Son.az axar.az-a istinadən bildirir ki, Fransa işğal etdiyi Cibuti, Nigeriya, Çadda soyqırım cinayətləri törətmiş, məscid və mədrəsələri dağıdaraq alimləri qətlə yetirməklə öz çirkin niyyətlərini həyata keçirmişdi. Fransanın XIX əsrdə müstəmləkə müharibələrində öldürülmüş döyüşçülərin 18 min nəfərinin kəllə sümüyü Parisin "İnsan muzeyində" saxlanılır. Əlcəzairlilər onlara məxsus bu kəllə sümüklərini rəsmi qaydada geri istəsələr də, Fransa hələ də bu məsələ ilə bağlı heç bir tədbir görməyib.

Fransa dövləti öz beynəlxalq öhdəliklərini yerinə yetirməməkdə dünya birincisidir. 1973-cü ildə ABŞ-da türk diplomatlarına qarşı həyata keçirilən terror aktları bir müddətdən sonra Fransaya transfer edildi. 24 oktyabr 1975-ci ildə Türkiyənin Parisdəki səfiri İsmayıl Erez və sürücüsü Talib Yener səfirlik yaxınlığında terrora məruz qaldılar.

Fransa prezidentləri terrora dəstək verir

27 may 1974-cü ildən 21 may 1981-ci ilədək Fransan prezidenti olmuş milliyyətçi Valeri Jiskar Desten Fransada ermənilərin türk diplomatlarına qarşı terrorunun intensivləşməsinə münasibət bildirərkən demişdi: "Fransa ermənilərin tarixi haqlarını tələb etmək və onlara qarşı edilənlərin qisasını almaq cəhdlərinə qarşı çıxmayacaq".

Bir ölkənin prezidentinin dilində terrora açıq dəstək vermək analoqsuz hüquqi nihilizmin ən bariz nümunəsidir. Fransa Prezidentinin açıqlamalarından ruhlanan erməni terrorçuları türk diplomatlarına qarşı terroru daha da genişləndirdi. 22 dekabr 1979-cu il tarixində Türkiyənin Parisdəki turizm müşaviri Yılmaz Çolpan bir terrorçunun basqını nəticəsində qətlə yetirildi. 4 mart 1981-ci il tarixində Türkiyənin Parisdəki səfirliyinin attaşesi Rəşad Morali ilə dini işlər üzrə müşavir Təcəlli Arı erməni terrorçuları tərəfindən öldürüldülər. Bu artıq türk diplomatlarına qarşı Fransa ərazisində həyata keçirilən 3-cü terror aktı idi. Bundan sonra Türkiyə Fransaya nota verdi. Lakin terror aktları yenə də davam etməkdə idi.

24 sentyabr 1981-ci ildə 4 erməni terrorçu Türkiyənin Parisdəki baş konsulu ilə mədəniyyət attaşesinin oturduğu binada 56 türkü girov götürdü. Terrorçulara müdaxilə etmək istəyən mühafizəçi Camal Özəni yerindəcə öldürdülər. Baş konsul Kaya İnalı yaraladılar. Erməni terrorçular Türkiyədə "siyasi məhbus" olan 12 nəfər erməninin Parisə gətirilməsini tələb etdilər. İstəklərinin qəbul edilməyəcəyini anlayan terrorçular 15 saat sonra polisə təslim oldular. Terroru ASALA təşkilatı öz üzərinə götürdü.

31 yanvar 1984-cü ildə Fransa məhkəməsi hadisəni törədən 4 erməni terrorçu Vazgen Sakosesliyan, Gevork Abraham Gözliyan, Aram Avedis Basmaçıyan və Akop Abraham Turfanyana çox yüngül cəza verdi və onlar cəmi 7 il azadlıqdan məhrumetmə cəzasına məruz qaldılar.

Bu eybəcər tarixi varislik Fransa Prezidenti Emmanuel Makronun vaxtında da eyni "uğurla" davam etdirildi.

Bu günlərdə (4 mart 2023-cü il) Kinşasada Ruanda dövlət başçısı Feliks Tşisekedinin Fransa Prezidenti E.Makronla birgə keçirdiyi brifinqdə 1994-cü ildə xalqına qarşı həyata keçirilən soyqırımda Fransanın təqsirkar olduğunu deməsi Makronun diplomatik nəzakət qaydalarına sığmayan isterik hərəkətlər etməsinə səbəb oldu.

Zorla Fransa ərazisinə qatılmış Korsikanın dilinə qarşı həyata keçirilən siyasət də Fransanın "tarixi ənənələrə" sadiq olduğunu göstərir. Milli etnik kimliyin ən vacib ünsürü dildir. Assimilyasiyanın birinci şərti məhz milli dilin aradan qaldırılmasıdır. Milli dil etnosun mədəniyyətinin mayasını təşkil edir. UNESKO tərəfindən dünyada mədəni müxtəlifliyin təmin olunması, milli kimliklərin mühafizəsi ilə bağlı həyata keçirilən mədəni prioritetlərdən biri də məhz məhv olmaq təhlükəsi olan dillərin qorunmasıdır. Yüz əlli min insanın danışdığı Korsika dili UNESKO tərəfindən yox olmaq təhlükəsi altında olan dillər qrupuna daxil edilib.

Seçki kampaniyası çərçivəsində ilk dəfə adaya səfər edən Emmanuel Makron Regional Dillər üzrə Avropa Xartiyasının ratifikasiyasını üzərinə götürməsinə baxmayaraq, deyib: "Respublikanın dili fransız dilidir və bu, Konstitusiyamızda təsbit olunub. Bu, dəyişməməlidir".

Sözügedən xartiyanın imzalanması və təsdiqlənməsi dil siyasətinin ənənəvi olaraq vahid xarakterə sahib olduğu Fransadakı siyasi qarşıdurmaların mövzusu idi. Lakin digər məsələlərdə olduğu kimi, bu məsələdə də Fransa öz beynəlxalq öhdəliklərini yerinə yetirməkdən imtina edir. Bu açıqlamadan sonra regional Korsika dili ilə bağlı millətçilərin tələbinə son qoyulub.