Heyvanlar aləminin maqnit sahəsini hiss etmə qabiliyyətinin düşünüldüyündən daha çox ola biləcəyi müəyyən edilib.

Son.az xəbər verir ki, Milli Fiziki Laboratoriya tərəfindən dəstəklənən Mançester və Lester Universitetlərində tədqiqatçılar tərəfindən meyvə milçəkləri üzərində aparılan araşdırma bunu göstərib.

"Nature" jurnalında dərc olunan məqalə heyvanların ətrafdakı maqnit sahələrini necə hiss etdiyini və onlara necə reaksiya verdiyini başa düşməkdə irəliyə doğru əhəmiyyətli bir addım atır.

Komanda ilk dəfə göstərib ki, bütün canlı hüceyrələrdə mövcud olan flavin adenin dinukleotid (qısaca FAD) adlı molekulun kifayət qədər böyük miqdarda bioloji sistemə maqnit həssaslığı verə bilər.

Bu yeni bilik həm də bioloji hüceyrələrin, o cümlədən, potensial insan hüceyrələrinin maqnit sahələrindən istifadə edərək seçici şəkildə stimullaşdırıla biləcəyi yeni ölçmə vasitələrinin inkişafına imkan verə bilər.

Alimlər artıq bilirlər ki, monarx kəpənəyi, göyərçin, tısbağa və digər heyvanlar kimi növlər uzaq məsafələrə getmək üçün Yerin maqnit sahəsindən istifadə edirlər. Lakin kəşf maqnit sahələrini hiss etmək üçün lazım olan bioloji molekulların az və ya çox dərəcədə bütün canlılarda mövcud olduğunu ifadə edə bilər.

Professor Riçard Baines deyib: "Bizim xarici aləmi necə qavradığımız, görmə, eşitmə, toxunma, dad və qoxuya qədər yaxşı başa düşülür. Ancaq əksinə, hansı heyvanların hiss edə bildiyi və maqnit sahəsinə necə reaksiya verəcəyi naməlum olaraq qalır. Bu tədqiqat heyvanların xarici maqnit sahələrini necə hiss etdiyini və onlara necə reaksiya verdiyini başa düşməkdə əhəmiyyətli bir irəliləyişdir - çox aktiv və mübahisəli bir sahədir".

Bunun üçün tədqiqat qrupu meyvə milçəyindən (Drosophila melanogaster) istifadə edərək fikirlərini sınamaq üçün gen ifadəsini manipulyasiya edib. Meyvə milçəyi, səthi olaraq çox fərqli olsa da, bizimki kimi işləyən bir sinir sisteminə malikdir və insan biologiyasını anlamaq üçün bir model olaraq saysız-hesabsız araşdırmalarda istifadə edilmişdir.

Maqnit qəbulu, altıncı hiss adlandırıldığı kimi, daha tanış olan beş hissdən daha çətindir: görmə, qoxu, eşitmə, toxunma və dad.

Mançester Universitetinin aparıcı tədqiqatçısı və nevroloqu Dr Adam Bradlafın fikrincə, bu, digər hisslər tərəfindən istifadə edilən işıq və ya səs dalğalarının fotonlarından fərqli olaraq, maqnit sahəsinin çox az enerji daşımasıdır.

Bunun qarşısını almaq üçün təbiət kvant fizikasından və heyvanlarda və bitkilərdə olan işığa həssas bir protein olan kriptoxromdan istifadə etdi. (publika)