Son.az musavat.com-a istinadən bildirir ki, anbarda təftiş aparanlar bu haqda komendatura rəhbərliyinə məlumat veriblər, onlar da öz növbəsində məsələ ilə bağlı Mərkəzi Komitənin İşlər İdarəsinin müdiri Timofey Samsonovu məlumatlandırıblar. Əvvəlcə qapalı seyfə baxış keçirilib və təxmini müəyyənləşdirilib ki, onun içi heç də boş deyil.

Seyfin açılması və onun nə vaxtsa kimə, hansı quruma məxsus olmasının araşdırılması "NKVD"-yə həvalə edilib. "NKVD" başçısı Henrix Yaqoda seyfin açarlarının axtarılmasını mənasız sayaraq işə mütəxəssisləri cəlb edib. Seyf açıldıqda onun içindəkilər ətrafdakıları sözün əsl mənasında şoka salıb. Seyfin içərisindən aşağıdakılar tapılıb:

Çar dövrünə məxsus 108 min 525 rubl dəyərində qızıl sikkələr. 705 ədəd qızıl və brilyant zinət əşyası. 750 min rubl məbləğində pul çekləri. 12 ədəd yazılmamış təmiz pasport.

Henrix Yaqoda bu siyahını İosif Stalinə təqdim edib. Pasportların yalnız biri 1917-1919-cu illərdə Ümumrusiya Mərkəzi İcraiyyə Komitəsinin sədri Yakov Sverdlova məxsus olub. Stalinin göstərişi ilə araşdırmalar davam edib. Vaxtilə Sverdlovun yanında işləyənlər sorğu-suala tutulub. Məhz onların ifadələrindən sonra seyfin Sverdlova məxsus olduğu öz təsdiqini tapıb.

Araşdırmalar zamanı o da məlum olub ki, Sverdlov II Nikolayı və onun ailəsini güllələtdirdikdən sonra ailəyə məxsus var-dövləti ələ keçirib və onların bir hissəsini dövlətə təhvil verməyib. Həmçinin Nikolayın hesabına zənginləşən Sverdlov Rusiyadan qaçmağı da planlaşdırıb. O, bu məqsədlə özünə və yaxın doğmalarına başqa adla sənəd hazırlamaq üçün təmiz pasportları da əvvəlcədən əlinin altında hazır saxlayıb.

Araşdırmalar haqqında Stalinə məruzə edəndə o, bu məsələyə çox da təəccüblənməyib və münasibətini aşağıdakı kimi bildirib:

"Bu cür hərəkəti Sverdlovdan gözləmək olardı. Mən onu yaxşı tanıyırdım. Biz Turuxan sürgünündə bir yerdə olmuşuq. O, elə həmin vaxtlardan əqidəsini itirmişdi. Amma necə oldusa, Leninin qarşısında özünü göstərməyi bacardı, o da inandı, etimad göstərib onu yüksəklərə qaldırdı..."

Stalinin göstərişi ilə seyfdəkilərin hamısı dövlətə təhvil verilib.