“Bismillah” ayəsinin təfsiri


Digərləri 12 Yan 2023 23:20:00 411 0

“Bismillah” ayəsinin təfsiri

"Bismillahir-Rəhmanir-Rəhim", yəni "Bağışlayan və Mehriban Allahın adı ilə". Quran-i Kərimi açdıqda oxuduğumuz ilk ayə məhz budur.

Hz.Peyğəmbərdən(s) nəql olunan bir hədisdə belə deyilir: "Müəllim şagirdə dərs keçib elm öyrədəndə uşaq "Bismillahir-Rəhmanir-Rəhim" - deyir. Bu zaman Allah Təala uşağın, onun ata-anasının və o müəllimin cəhənnəm odundan azad olmasını imzalayırr". Digər hədisdə Rəsuli-Əkrəm(s) buyurub: "Hər hansı bir mühüm iş Allahın adı ilə başlanmazsa, naqis və yarımçıq qalar".

Müxtəlif xalqların ənənələrinə nəzər salanda görürük ki, onlar hansısa mühüm işə öz rəhbərlərinin adı ilə başlayır. Həmin işi rəhbərin adı ilə bağlayırlar. Müsəlmanlar üçün isə əzəli və əbədi vücud, mütləq hakim, uca məbud yalnız Allahdır. Buna görə də hər hansı işə başlamazdan əvvəl biz "bismillah" kəlməsini işlədirik. Onda Allah öz lütfünü bəndənin üzərinə nazil edər. Sonuncu səmavi kitab, Qiyamətə qədər bəşəriyyətin yolgöstərəni olan Quran-i Kərim də elə bu ayə ilə başlayır.  Allah-təala Öz peyğəmbəri Hz.Muhəmmədə(s) ilk vəhyi nazil edəndə əmr edir ki, ağır peyğəmbərlik vəzifəsinə Onun adı ilə başlasın: "Öz Rəbbinin adı ilə oxu!" ("Ələq" surəsi, 1-ci ayə). Bəşəriyyətin haqqa və səadətə yönəlməsi yollarından ibarət Quranın əsl hədəfi müvəffəqiyyətlə həyata keçirilsin deyə, doqquzuncu surə istisna olmaqla, Allah bütün surələri "bismillah"la başlayır.

Ayənin əvvəlində ilk növbədə "isim" kəlməsi işlənir. Ərəb ədəbiyyatı mütəxəssislərinin fikrincə, bu sözün əsli "sümuvv", yəni "ucalıq" kəlməsindən gəlir. Bu o mənada yozula bilər ki, söz ad qoyulmaq vasitəsilə məna kəsb edir.

"İsim" kəlməsindən sonra ləfzi-cəlalə adlanan "Allah" sözü ilə qarşılaşırıq. Bu Allahın adları arasında ən geniş mənanı ifadə edən isimdir. Çünki dini mənbələrdə göstərilən digər İlahi adlar Allahın gözəl sifətlərindən yalnız bir hissəsini çatdıra bilir. Ancaq bütün sifətləri əhatə edən yeganə ad yalnız "Allah"dır. Bu səbəbdən əksər hallarda sair adlar "Allah" kəlməsi üçün sifət qismində işlənilir. Məsələn, "Həqiqətən Allah Ğəfur (Bağışlayan) və Rəhimdir (Mehribandır)" ayəsində bu üslubdan istifadə olunur. "Allah" kəlməsinin özündə bütün mənaların əks olunmasına digər dəlillərdən biri də "la ilahə illəllah" (Allahdan başqa məbud yoxdur) cümləsidir. Yəni Allahın təkliyinə iman gətirdiyinə şəhadət verən şəxs bu cümləni dilə gətirir. Amma "la ilahə illəlxaliq" ("Yaradandan başqa məbud yoxdur") və ya "la ilahə illərraziq" ("Ruzi verəndən başqa məbud yoxdur") kəlmələri tohidə iman gətirilməsini kifayət qədər göstərməz.

Sinandan boşanıb onunla sevgili oldu  FOTO like
  • 12 Yan 23:18  
Şou-biznes Sinandan boşanıb onunla sevgili oldu FOTO

Türkiyəli məşhur aktrisa Burcu Kıratlı yeni sevgilisi ilə görüntüləni

arrow Ətraflı
Rusiya məcburi hərbi xidmət üçün yaş like
  • 12 Yan 23:17  
Siyasət Rusiya məcburi hərbi xidmət üçün yaş

Rusiya məcburi hərbi xidmət üçün yuxarı yaş həddini dəyişməyə hazı

arrow Ətraflı
Baydenin ofisindən yenə məxfi like
  • 12 Yan 23:16  
Siyasət Baydenin ofisindən yenə məxfi

ABŞ Prezidenti Co Baydenin ofisindən ikinci dəfə dövlət məxfi sənədlər

arrow Ətraflı
Ağsu sakini dəm qazından like
  • 12 Yan 23:16  
Digərləri Ağsu sakini dəm qazından

Ağsuda yerli sakin dəm qazından boğularaq ölüb.

arrow Ətraflı
Kəsmikli piroq heyva ilə. Çox dadlıdır! like
  • 12 Yan 23:15  
Digərləri Kəsmikli piroq heyva ilə. Çox dadlıdır!

Bu piroq çox dadlı və zərif alınır.

arrow Ətraflı
Hamilə qadına görə təyyarə məcburi like
  • 12 Yan 23:14  
Dünya Hamilə qadına görə təyyarə məcburi

Aeroflot təyyarəsi Banqkokdan Moskvaya gedərkən Səmərqənddə məcburi eni

arrow Ətraflı
2023cü ilin ən məşhur tətbiqi "BeReal" like
  • 12 Yan 23:13  
Digərləri 2023cü ilin ən məşhur tətbiqi "BeReal"

BeReal" tətbiqi 2020-ci ildə ortaya çıxsa da, son zamanlar xüsusilə g

arrow Ətraflı
Həcc savabına bərabər namaz like
  • 12 Yan 23:10  
Digərləri Həcc savabına bərabər namaz

Həcc əməlinin başlanmasına bir neçə gün qalıb. Hər il olduğu kimi bu

arrow Ətraflı
İstanbulda Ərdoğana həsr edilən like
  • 12 Yan 23:07  
Siyasət İstanbulda Ərdoğana həsr edilən

Seçki ərəfəsində Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğana həsr olunm

arrow Ətraflı
İndiki xəstələr eyni anda qrip və kovidə yoluxur like
  • 12 Yan 23:05  
Digərləri İndiki xəstələr eyni anda qrip və kovidə yoluxur

Epidemiologiya institutunun direktor müavini Tatyana Rujençova hazırda mövs�

arrow Ətraflı
Prolaktinoma  hormonal pozulmaların səbəbi like
  • 12 Yan 23:01  
Digərləri Prolaktinoma hormonal pozulmaların səbəbi

Baş beyində yerləşən hipofiz vəzi çox kiçik ölçülərinə baxmayaraq (

arrow Ətraflı
Heydər Əliyevin bir günü: 12 yanvar 1979cu il. AğdamXankəndi like
  • 12 Yan 22:59  
Siyasət Heydər Əliyevin bir günü: 12 yanvar 1979cu il. AğdamXankəndi

Trend BİA ümummilli liderin 100 illiyinə həsr olunmuş "Heydər Əliyev

arrow Ətraflı
Səbr kasası daşdıqda ümid qapısı açılar... like
  • 12 Yan 22:55  
Digərləri Səbr kasası daşdıqda ümid qapısı açılar...

Sadiq əleyhissalam buyurur: "Səbr kasası daşdıqda ümid qapısı açı

arrow Ətraflı
Fransa Milli Assambleyasının prezidenti like
  • 12 Yan 22:54  
Siyasət Fransa Milli Assambleyasının prezidenti

Fransa Milli Assambleyasının sədri Yael Braun-Pivet Ermənistana gəlib.

arrow Ətraflı
Naxçıvanda avtomobil piyadaya ağır like
  • 12 Yan 22:52  
Digərləri Naxçıvanda avtomobil piyadaya ağır

Naxçıvan şəhərində yol qəzası baş verib.

arrow Ətraflı