Son.az xəbər verir ki, sosial şəbəkələrdə üçüncü şəxsin "Whatsapp" yazışmalarını izləməsi imkanı təklif edilir.

Elanda bildirilir ki, həmin adamın sadəcə mobil nömrəsi kifayət edir ki, 12 ay boyunca onun başqaları ilə yazışmasını izləyəsən.

Xidmətin qiyməti barədə məlumat qeyd olunmayıb.

Bəs "Whatsapp" mesajlarını üçüncü şəxs rahatlıqla oxuya bilər?

Whatsapp tətbiqi güclü şifrləmə sistemi ilə işləsə də istifadəçilər cihazlarına nəzarəti itirdikdə mesajların təhlükəsizliyi risk altına düşə bilər.

Texnobloqer Fərid Pərdəşünas açıqlamasında bildirib ki, normal "WhatsApp" işlədən insanların yazışmalarını izləmək qeyri-mümkündür. Bəzi hallarda yazışmalar izlənilə bilər. Bu da kənar mənbələrdən "WhatsApp +", yaxud da "WhatsApp"ın alternativ versiyaları yükləndikdə mümkündür. Belə olduğu halda isə smartfondakı bütün məlumatlar üçün təhlükə yaranır.

Aparılan araşdırmalara görə əsas təhlükə tətbiqin şifrlənməsinin qırılması deyil. Risklər daha çox istifadəçinin cihazına və hesabına birbaşa girişlə bağlıdır. Telefonun kilidsiz vəziyyətdə qalması və ya başqa şəxsin cihazı ələ keçirməsi mesajların oxunmasına imkan yaradır.

Mütəxəssislər casus proqramların yaratdığı təhlükəyə də diqqət çəkir. Bu cür proqramlar zərərli tətbiqlər vasitəsilə quraşdırıla bilər və mesajlar cihazda açıldıqdan sonra onları görə bilər.

Digər mühüm məsələ WhatsApp Web xidmətidir. Əgər istifadəçi telefonunu nəzarətsiz qoyarsa başqa bir şəxs hesabı kompüterə qoşa bilər və bu zaman bütün yazışmalar həmin kompüterdən oxuna bilər.

İstifadəçilərə tətbiqin əlaqəli cihazlar bölməsini mütəmadi olaraq yoxlamaq tövsiyə olunur. Cihaza uyğun olduqda barmaq izi və ya üz tanıma ilə tətbiq kilidinin işə salınması da əlavə təhlükəsizlik yaradır.

Yəni, WhatsApp şifrləmə sistemi güclüdür və xarici müdaxilə ilə qırılması real deyil. Əsas təhlükə istifadəçinin öz cihazına nəzarəti itirdiyi hallarda yaranır.

Ümumilikdə isə başqasının yazışmalarını gizli oxumaq həm hüquqi, həm də etik məsuliyyət yaradır. Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının 32-ci maddəsində qeyd edilmişdir ki, hər kəsin şəxsi toxunulmazlıq hüququ, şəxsi və ailə həyatının sirrini saxlamaq hüququ vardır. Eyni zamanda, həmin maddədə bildirilmişdir ki, qanunla nəzərdə tutulan hallardan başqa, şəxsi və ailə həyatına müdaxilə etmək qadağandır, hər kəsin şəxsi və ailə həyatına qanunsuz müdaxilədən müdafiə hüququ vardır.

Konstitusiyanın sözügedən maddəsində həmçinin yazışmaların toxunulmazlığına da münasibət bildirilərək, aşağıdakı normalar öz əksini etdirmişdir:

Öz razılığı olmadan kimsənin şəxsi həyatı haqqında məlumatın toplanılmasına, saxlanılmasına, istifadəsinə və yayılmasına yol verilmir. Qanunla müəyyən edilmiş hallar istisna olmaqla, heç kəs onun xəbəri olmadan və ya etirazına baxmadan izlənilə bilməz, video və foto çəkilişinə, səs yazısına və digər bu cür hərəkətlərə məruz qoyula bilməz.

Hər kəsin yazışma, telefon danışıqları, poçt, teleqraf və digər rabitə vasitələri ilə ötürülən məlumatın sirrini saxlamaq hüququna dövlət təminat verir. Bu hüquq qanunla nəzərdə tutulmuş qaydada cinayətin qarşısını almaqdan və ya cinayət işinin istintaqı zamanı həqiqəti üzə çıxarmaqdan ötrü məhdudlaşdırıla bilər.

Cinayət Məcəlləsinin 155-ci maddəsinə əsasən, "Yazışma, telefon danışıqları, poçt, teleqraf və digər məlumatların sirrini pozma" cinayət məsuliyyətinə səbəb olur və min manatdan iki min manatadək miqdarda cərimə və ya bir ilədək müddətə islah işləri ilə cəzalandırılır.

İsmayıl Son.az