Niyə Lixtenşteyn Avropanın səssiz zənginidir? Kiçik bir knyazlığın böyük sirri


Digərləri 19 Noy 2025 01:01:00 68 0

Niyə Lixtenşteyn Avropanın səssiz zənginidir?  Kiçik bir knyazlığın böyük sirri

Avropanın xəritəsində baxanda bir göz qırpımında gözdən itən, amma ziyarət edən hər kəsin yaddaşına unudulmaz iz buraxan Lixtenşteyn - qitənin ən kiçik, eyni zamanda ən varlı ölkələrindən biridir. Sahəsinə görə cırtdan olan bu knyazlıq, iqtisadi göstəricilərinə görə nəhənglər arasında yer alır.

Bəs bu qədər balaca ölkəni bu qədər fərqli edən nədir?

Knyazlıq haradan başladı? - "Parlaq daş"ın tarixi

Adını Avstriyadakı Lixtenştayn ailəsinin qədim qəsrindən alan knyazlıq sözün əsl mənasında "parlaq daş" deməkdir. Bu ərazilər əvvəlcə Şellenberq və Vaduç adlı iki feodal bölgəsindən ibarət idi. 1507-ci ildə Vaduç suveren status aldı və zamanla bu torpaqlar Lixtenştayn sülaləsinin mülkiyyətinə keçdi. 1719-cu ildə iki ərazi birləşdirilərək bu gün tanıdığımız knyazlıq yaradıldı.

1806-cı ildə Reyn İttifaqına daxil olan Lixtenşteyn, 1866-cı ildən etibarən tam müstəqilliyini qorumağa başladı. Beləcə Avropanın mərkəzində yer alan bu kiçik ölkə öz yolunu çəkdi və özünü heç kimə bənzətməyən bir dövlət qurdu.

Lixtenşteyn: Bir baxışda ölkə

Paytaxt: Vaduç

Əhali: ~39 min nəfər

Sahə: 160 km²-dən bir qədər çox

Sərhədlər: İsveçrə və Avstriya

Dili: alman

Valyutası: İsveçrə frankı

Alp dağlarının qoynunda gizlənmiş bu ölkə dənizə çıxışı olmasa da, turistləri ovsunlayan təbiəti və sabitliyi ilə seçilir.

10 faktla Lixtenşteyn - Niyə bu qədər xüsusidir? 1. Alp Dağlarının İçində Gizlənən Dünyalar

Lixtenşteyn tamamilə Alp dağları üzərində qurulub. Dağ yürüşləri, qış idmanları və nəfəs kəsən panoramalar buranı macəra sevənlərin sevimlisinə çevirir.

2. Dəmir yolu yoxdur - Amma təbiət yol göstərir

Ölkədə nə aeroport, nə də dəmir yolu var. Buraya yalnız avtomobil və ya avtobusla gəlmək mümkündür. Velosiped isə yerli əhalinin gündəlik həyatda ən çox istifadə etdiyi nəqliyyat vasitəsidir.

3. Adambaşına dünyanın ən yüksək ÜDM-lərindən biri

İşgüzar mühit, aşağı vergilər, sabitlik və az əhali - nəticə: Lixtenşteyn Avropanın ən varlı ölkələrindən biridir. Kiçik, amma güclü iqtisadi model!

4. Cinayətin yox dərəcədə olduğu ölkə

Qapıları bağlamağa ehtiyac olmayan bir ölkə düşünün... Polis işçiləri yüz nəfərdən azdır, həbsxanada isə adətən 10-dan çox məhbus olmur. Hətta məhbuslara yeməyi belə restoranlar gətirir.

5. Şirkətlər sakinlərdən daha çoxdur

Korporasiyalar üçün ideal vergi mühiti yaratdığına görə Lixtenşteyn "mini biznes imperiyası" adlandırılır. Ölkədə fəaliyyət göstərən müəssisələrin sayı əhalidən çoxdur!

6. Xarici borcu yox səviyyəsində olan sabit iqtisadiyyat

Böyük maliyyə sektoru və minimal işsizlik Lixtenşteyn iqtisadiyyatını Avropanın ən sabit modellərindən birinə çevirir.

7. Ordusuz dövlət - Amma tam təhlükəsizlikdə

Lixtenşteynin ordusu yoxdur. Müdafiə məsələlərini İsveçrə ilə olan razılaşmaya əsasən bu ölkə təmin edir. Knyazlıq son dəfə 1866-cı ildə ordu göndərib və maraqlısı budur ki, 80 əsgər gedib, 81-i qayıdıb!

8. Bütöv ölkəni bir günlüyə icarəyə götürmək mümkündür

70 000 dollara Lixtenşteyni bir günlük "öz dövlətinizə" çevirə bilərsiniz. Proqrama qəsrlər, şərab təcrübələri, Alp gəzintiləri və hətta atəşfəşanlıq daxildir.

9. Ailə vergisi - Unikal maliyyə modeli

Burada vergi sistemi ailə prinsipinə əsaslanır. Bu yanaşma həm sosial sabitliyi gücləndirir, həm də ailə institutuna dəstək verir.

10. Fermerlərin "inək nekroloqları"

Fermerlər ölmüş inəklərin xatirəsinə nekroloq dərc edirlər. Bu ənənə heyvanlara dərin hörmətin və kənd təsərrüfatının yüksək dəyərinin göstəricisidir.

Lixtenşteyn - Kiçik bədənli, böyük ruhlu ölkə

Avropanın ortasında, dağların arasında sıxılıb qalan bu kiçik knyazlıq dünyanın ən zəngin, ən təhlükəsiz və ən sabit ölkələrindən biri olmağı bacarıb. Onu bu qədər unikallaşdıran da məhz budur: balaca coğrafiya, böyük ambisiya.

Kənan Son.az

Yaponiyada təyyarə qəzası: bütün sərnişinlər öldü like
  • 19 Noy 00:59  
Dünya Yaponiyada təyyarə qəzası: bütün sərnişinlər öldü

Yaponiyanın Fukuoka prefekturasının Yame şəhərində dağlıq ərazidə ba�

arrow Ətraflı
“Gülçöhrə və Əsgər” tamaşasının premyerası olub like
  • 19 Noy 00:56  
Kriminal “Gülçöhrə və Əsgər” tamaşasının premyerası olub

Noyabrın 18-də Azərbaycan Dövlət Akademik Musiqili Teatrında Xalq yazıç�

arrow Ətraflı
Evinizdəki kifin səbəbi məlum oldu  Dərhal yerini dəyişdirin like
  • 19 Noy 00:47  
Digərləri Evinizdəki kifin səbəbi məlum oldu Dərhal yerini dəyişdirin

Soyuq havaların təsirini artırdığı son günlərdə bir çox evdə eyni pro

arrow Ətraflı
Zaurun anası ilə VİDEOSU hər kəsi təsirləndirdi like
  • 19 Noy 00:35  
Şou-biznes Zaurun anası ilə VİDEOSU hər kəsi təsirləndirdi

Aparıcı Zaur Baxşəliyev anası Dilavər Baxşəliyeva ilə bağlı paylaşı

arrow Ətraflı
"Azərbaycan dilini öyrənirik" kitabının təqdimat mərasimi keçirilib like
  • 19 Noy 00:29  
Kriminal "Azərbaycan dilini öyrənirik" kitabının təqdimat mərasimi keçirilib

Noyabrın 18-də "LIBRAFF" kitab mağazaları şəbəkəsinin "Pa

arrow Ətraflı
Çelik səhnədə yıxıldı  VİDEO like
  • 19 Noy 00:24  
Digərləri Çelik səhnədə yıxıldı VİDEO

"Hercai" və "Dilberim" kimi hitləri ilə tanınan türkiy�

arrow Ətraflı
Niyə Azərbaycanda saytlar birdənbirə çökdü? like
  • 19 Noy 00:12  
Digərləri Niyə Azərbaycanda saytlar birdənbirə çökdü?

Məlum olduğu kimi, bu gün bir neçə saatlıq yerli saytların işində probl

arrow Ətraflı
Günün qoroskopu: İşdə eşq başlayacaq like
  • 19 Noy 00:01  
Digərləri Günün qoroskopu: İşdə eşq başlayacaq

Son.az 19 Noyabr üçün günün ulduz falını təqdim edir:

arrow Ətraflı
Bir zamanların məşhur aktyoruna şizofreniya diaqnozu qoyuldu like
  • 18 Noy 23:45  
Şou-biznes Bir zamanların məşhur aktyoruna şizofreniya diaqnozu qoyuldu

Yeşilçam filmlərinin tanınmış aktyorlarından Necati Bilgiçə şizofreniy

arrow Ətraflı
Avtobus zolağına girən sürücülərin nəzərinə like
  • 18 Noy 23:32  
Digərləri Avtobus zolağına girən sürücülərin nəzərinə

Şəhər yollarında avtobus zolağına qaydalardan kənar daxil olan nəqliyyat

arrow Ətraflı
"WhatsApp"da bir neçə hesabı eyni anda işlətmək olacaq like
  • 18 Noy 23:17  
Digərləri "WhatsApp"da bir neçə hesabı eyni anda işlətmək olacaq

"WhatsApp" iOS istifadəçiləri üçün təqdim etdiyi beta versiyada

arrow Ətraflı
"Atam sonuncu dəfə əlimi sıxdı, alnımdan öpdü" like
  • 18 Noy 23:00  
Kriminal "Atam sonuncu dəfə əlimi sıxdı, alnımdan öpdü"

Xəbər verdiyimiz kimi, Şuşa Dövlət Musiqili Dram Teatrının direktoru, Ə

arrow Ətraflı
Tramp özündən çıxdı: “Dəhşətli bir insansan, üz qarasısan” like
  • 18 Noy 22:42  
Digərləri Tramp özündən çıxdı: “Dəhşətli bir insansan, üz qarasısan”

ABŞ Prezidenti Donald Tramp Səudiyyə Ərəbistanının vəliəhdi Məhəmməd

arrow Ətraflı
Bıçaqlanaraq öldürülən 15 yaşlı yeniyetmənin like
  • 18 Noy 22:39  
Digərləri Bıçaqlanaraq öldürülən 15 yaşlı yeniyetmənin

Ötən axşam Yasamal rayonu Abbas Mirzə Şərifzadə küçəsində 2010-cu il

arrow Ətraflı
Xatirə İslamdan ittihamlara cavab  “Mən o adam deyiləm” like
  • 18 Noy 22:09  
Şou-biznes Xatirə İslamdan ittihamlara cavab “Mən o adam deyiləm”

"Musiqiyə, səsə, sənətə dəyər verən Azərbaycan xalqına minnətda

arrow Ətraflı