Yerin ən böyük adası ilə bağlı mühüm kəşf: Qrenlandiya hərəkət edir və formasını dəyişir
Dünya 19 Okt 2025 12:54:00 89 0
Son onilliklərdə baş verən iqlim dəyişikliyi nəticəsində buzlaqların əriməsi Yer kürəsinin ən böyük adası olan Qrenlandiyanın həm mövqeyinə, həm də formasına təsir edib.
Bu xəbəri də oxu: Şahzadə bütün titullarından imtina etdi SƏBƏB
Son.az xəbər verir ki, alimlərin apardığı yeni tədqiqatlar Qrenlandiyanın hər il təxminən 2 santimetr sürətlə şimal-qərb istiqamətində hərəkət etdiyini ortaya çıxarıb.
"IFLScience" nəşrinin yaydığı məlumata görə, bu prosesin kökləri 20 min il əvvəl başa çatan son Buz dövrünə gedib çıxır. Həmin dövrdən etibarən buz örtüyünün tədricən əriməsi yer səthinə olan təzyiqi azaltdığı üçün Qrenlandiyanın altında yerləşən tektonik plitələr və dərin süxurlar deformasiya olunmağa başlayıb. Bu dəyişiklik adanın bəzi bölgələrinin kiçilməsinə, digərlərinin isə genişlənməsinə səbəb olub.
Danimarka Texniki Universiteti və NASA-nın Reaktiv Hərəkət Laboratoriyasından tədqiqatçı Danial Lonqfors Berq bildirib:
"Ümumilikdə Qrenlandiya bir qədər kiçilir, lakin bu tendensiya gələcəkdə dəyişə bilər. Hazırda sürətlə artan ərimə prosesi adanın həm formasını, həm də hərəkət trayektoriyasını dəyişə bilər".
O, həmçinin qeyd edib ki, buz örtüyünün çəkisinin azalması nəticəsində yer səthində yüngül qalxma müşahidə olunur. Bu dəyişikliklər, həm də adanın eyni vaxtda sıxılması və yerdəyişməsi ilə müşayiət olunur.
Berqin sözlərinə görə, bu dəyişiklikləri yüksək dəqiqliklə ölçmək üçün alimlər Qrenlandiya sahillərində yerləşdirilmiş 58 GPS stansiyasından əldə olunan məlumatları təhlil ediblər. Bu cihazlar vasitəsilə adanın mövqeyindəki dəyişikliklər, süxurların hündürlüyü və zamanla yerin necə deformasiyaya uğradığı dəqiqliklə izlənilib.
Toplanan nəticələr Qrenlandiyanın təkcə buzla örtülü bir ada olmadığını, həm də iqlim dəyişikliyinə dinamik reaksiya verən geoloji bir sistem olduğunu sübut edir.
Kənan Son.az
Haqqında 4 aylıq ev dustaqlığı qətimkan tədbiri seçilmiş Ramiz Mehdiyev

Milli Məclisin Regional məsələlər komitəsinin iclasında "Ərazi quru

Azərbaycan siyasi gündəmini silkələyən Ramiz Mehdiyev qalmaqalı ilə bağ

Oktyabrın 20-də gözlənilən hava proqnozu açıqlanıb.

Bir neçə ildir ki, dünyada elektrikli avtomobillərə tələbat artsa da, öl

Milli Məclisin İnsan hüquqları komitəsinin sədri, Sosial Tədqiqatlar Mər

Türkiyəli məşhur aktyor Oktay Kaynarca yeni serial layihəsində yer alacaq.

Qlobal iqlim dəyişikliyi dünyanın bir çox bölgəsində yağıntı rejimin�

Bakıda yüksək vəzifəli məmurun ailəsinə ağır faciə üzv verib.

Dövlət Şəhərsalma və Arxitektura Komitəsinin Kollegiyası "Yüksək

Xalq artisti Niyaməddin Musayev mahnılarını ifa edən gənc ifaçılara ça�

Daxili İşlər Nazirliyinin Baş Dövlət Yol Polisi İdarəsi bu sahədə qaba

Yeni aparılan tədqiqatın nəticələri göstərir ki, 50-dən artıq xərçə

Rusiya Prezidenti Vladimir Putin ABŞ Prezidenti Donald Trampla telefon danış�
