Hətta idman da əgər ləğv və ləhvü ləib sayılarsa, yəni vaxtın mənasız yerə sərf olunmasına, insanı faydalı işlərdən uzaqlaşdırmağa xidmət edərsə günah kateqoriyasına daxil olar. İdmanın məqsədləri bədəni sağlam saxlamaq, xəstəliklərin qarşısını almaq, tənbəllik və süstlüklə mübarizə aparmaq, artıq piylənməni, qocalmanı yubatmaq, zehni fəaliyyəti gücləndirmək, düşmənlə mübarizədə fayda gətirəcək vərdişlərə yiyələnmək, başqalarını buna təşviq etmək olmalıdır. Əgər idman bu məqsədlər üçün edilmirsə, o halda onu mənasız əyləncə adlandırmaq daha düzgün olar.

Bəzi hədislərdə idman növlərinin halal əyləncə adlandırılmasının səbəbi də bundan ibarətdir. Həmin idman növləri ilə məşğul olan şəxs hətta bunu əyləncə və dincəmək məqsədi ilə etsə belə, əslində bu hərəkətlər onun sağlamlığı üçün faydalıdır deyə, günah sayılmır. Məsələn, Peyğəmbərimiz (s) buyurmuşdur: "Mömin kişi üçün ən yaxşı əyləncə üzgüçülükdür, qadın üçün ən yaxşı əyləncə isə toxuculuqdur" (Mizan əl-hikmə, 4-cü cild, səh. 2804, hədis 18.369).

Yenə o həzrət bəzi idman növlərini halal əyləncə qisminə aid edərək buyurmuşdur: "Allahın zikri olmayan hər bir əməl əyləncə və hədərdir, yalnız bu dörd əməldən başqa: kişinin öz həyat yoldaşı ilə əylənməsi, kişinin öz atını əhliləşdirmək üçün çalışması, iki hədəf arasında gəzməsi (yəni ox atmaqla məşğul olması) və üzgüçülük öyrənməsi" (yux. mənbə, hədis 18.370).

1. At və dəvə cıdırları

İslam dininin bəyəndiyi idman növlərindən biri at və dəvə sürmək vasitəsilə yarışmaq, yəni cıdır oyunlarına qatılmaqdır. Əsas minik vasitələri olmaq etibarilə at və dəvə müsəlmanların həyatında həmişə mühüm rol ifa etmişdir. Qurani-Kərimdə at ilxıları bəsləmək və müharibə zamanı bu atları istifadəyə buraxmaq təşviq edilib: "...Kafirlərə qarşı bacardığınız qədər qüvvə və (cihad üçün bəslənilən) döyüş atları tədarük edin" (Ənfal, 60).

At sürmək müasir tibb elmi baxımından da çox faydalıdır. Onurğa sütununun əyilməsi, fəqərə zədələri, prostat vəzinin iltihabı kimi xəstəliklər zamanı at sürmək gözəl nəticə verir.

Həzrət Mühəmməd Peyğəmbər (s) müsəlmanlar arasında atsürmə yarışları keçirir, hətta özü də bəzən bu yarışlara qatılırdı. Məşhur hədis mənbələrimizdən olan "əl-Kafi"də belə bir rəvayət vardır: Bir gün müşriklər Mədinə şəhərinin kənarındakı otlaqlara hücum etdilər ki, müsəlmanların minik heyvanlarını qarət edib aparsınlar. Bunu görən müsəlmanlardan biri haray saldı. Peyğəmbərimiz (s) haayı eşidib dərhal atına mindi və həmin istiqamətə çapdı. Digər msəlmanlar da tez miniklərinə süvar olub o həzrətin ardınca tələsdilər. Onlar çatana kimi müşriklər qaçıb uzaqlaşdılar. Bu zaman Əbu Qətədə adlı bir müsəlman Peyğəmbərimizdən (s) xahiş etdi: "Ey Allahın Rəsulu! Düşmən qaçdı. Əgər razısınızsa, atların belində yarışma keçirək". Yəni madam ki, düşmən qaçıb və təhlükə sovuşub, Mədinəyə qayıtmağı yarışma şəklində təşkil edək. Peyğəmbər: "Bəli" deyə, razılıq verəndən sonra yarışma başladı. Həzrət Rəsulüllah (s) həmin yarışmada qalib gəlib Mədinəyə birinci çatdı. Hətta Peyğəmbərimiz bu yarışmadan oz qədər məmnun olmuşdu ki, həm özünü, həm də mindiyi atı tərifləyən sözlər söyləmişdi (əl-Kafi, 5-ci cild, səh. 50-51; Vəsail əl-şiə, 19-cu cild, səh. 249-250, hədis 24.520).

Tarixi mənbələr yazır ki, Peyğəmbərimiz Mədinədə at yarışları üçün xüsusi cıdır marşrutu təyin etmişdi. Yarış üçün nəzərdə tutulmuş atlar Səniyyət əl-vəda təpələri ilə Bəni-Züreyq məscidi arasındakı bir millik (təqribən 1,6 km) məsafədə cıdıra çıxarılırdı. Yarış üçün nəzərdə tutulmuş cins atlar isə Həfya məntəqəsindən Səniyyət əl-vəda təpələrinə kimi 6 mil (təqribən 10 km) məsafəni qaçırdı (Səhih əl-Buxari, Cihad, 56; Sünən əl-Tirmizi, Cihad, 22; Sünən Əbu Davud, Cihad, 60 və Sünən ibn Macə, Cihad, 44).

Peyğəmbərimizin savaşlarını təsvir edən ən məşhur mənbələrdən sayılan Vaqidinin "əl-Məğazi" kitabında yazılıb ki, o həzrət atlar və dəvələr arasında yarış keçirmişdi. Bu yarışda Peyğəmbərin dəvəsi Qəsva qalib gəlmişdi. Həmin yarışda Qəsvanı idarə edən süvari isə məşhur müəzzin Bilal Həbəşi idi. Peyğəmbərin Lizaz və Zərib ləqəbli iki atı da atların yarışında qalıb gəlmişdi. Onları da səhabə Əbu Üseyd Saidi sürürdü (Vaqidi. əl-Məğazi, 2-ci cild, səh. 426).