Xilaskar

Digərləri 27 Dek 2022 21:10:00 466 0

"Mehdi" sözünün ərəb dilindən tərcüməsi "hidayət olunmuş, doğru yola yönəldilmiş" deməkdir. Dini anlamda mehdi - dünyanın sonuna yaxın, zülm və haqsızlığın cövlan etdiyi bir vaxtda zühur edəcək, dinsiz və azğın dəstələri bir-birinin ardınca məğlubiyyətə uğradıb, yer üzündə ədalətli hökumət quracaq şəxsiyyətin ləqəbidir. Mehdi inancı İslamdan əvvəlki bir çox dinlərdə də mövcud olmuşdur. Hinduizmin müqəddəs kitabı olan Vedlərdə, Zərdüştün şagirdi Camasbın kitabında, Zənd-Avestada dünyanın sonuna yaxın xilaskar bir qüvvənin gələcəyinə inam ifadə edilib. Yəhudi dinində dini və dünyəvi hakimiyyətin simvolu olan məsihə (meşşiyax) inam əsas yerlərdən birini tutur.

İslam ənənəsində də mehdi inancı bütün məzhəblər və cərəyanlar tərəfindən qəbul edilmişdir. Bəzən mehdinin gəlişinə inanmaq doktrinasını səhv olaraq yalnız şiəliklə bağlayırlar. Əslində, mehdi inancı əhli-sünnə məzhəbinə məxsus hədis və əqidə kitablarında da geniş şəkildə öz əksini tapmışdır. Sünni mənbələrində dünyanın sonuna yaxın Həzrət Mühəmməd Peyğəmbərin (s) nəslindən, daha konkret desək, Fatimə (ə) soyundan Peyğəmbərin adını və künyəsini daşıyan bir nəfərin zühur edərək ədalət uğrunda mübarizəyə başlayacağı, Həzrət İsa Peyğəmbərin (s) yardımı ilə bu mübarizədə qələbə qazanacağı qəti şəkildə bildirilir. Bu mövzuda Həzrət Mühəmməd Peyğəmbərdən (s) rəvayət edilmiş hədislərin sayının 100-dən artıq olduğunu bildirirlər. Mehdinin gəlişi barədə hədislər əhli-sünnə alimlərinin yüzlərlə kitabında işıqlandırılır.

Məsələn:

Sünən Əbu Davud, Kitab əl-mehdi, 4282-85-ci və 4290-cı hədislər;

Sünən əl-Tirmizi, Kitab əl-fitən, 52-ci bab, 2230-32-ci hədislər;

Sünən Ibn Macə, Kitab əl-fitən, Xüruc əl-mehdi babı, 4082-88-ci hədislər;

Buxari. Əl-Tarix əl-kəbir, III, 346, 1171-ci hədis;

Hakim Nişaburi. Əl-Müstədrək əla-l-Səhiheyn, V, 18-20, 8733-39-cu hədislər;

Təbərani. Əl-Möcəm əl-səğir, I, 27;