Üç dövlət dünyanı öz arasında bölür Proseslərin təsiri necə olacaq?

Dünya 20 Apr 2025 22:39:00 67 0

Dünyanın fövqəldövlətlər tərəfindən bölgüsü illərdir müzakirə olunur. ABŞ artıq 80 ilə yaxındır dünyada dəyişilməz liderliyini saxlasa da, Çin son illər onunla yanaşı addımlamağa çalışır. Öz nüfuz dairəsini sürətlə genişləndirir, iqtisadi, siyasi, hərbi güc mərkəzinə çevrilir. "Yaxın on ildə dünyada üç əsas dövlət olacaq, dövrü Rusiya, ABŞ və Çin ələ keçirəcək. Fövqəlgüclər sayəsində reallıqda hər şey yaxşı olacaq, amma Avropa üçün heç də yox", - Macarıstanın Fundamental Hüquqlar Mərkəzinin analitiki Zoltan Koskoviç "X" sosial şəbəkəsindəki səhifəsində bildirib. O qeyd edib ki, ABŞ-Çin-Rusiya triumviratı olacaq, sonra bu, Böyük Dövlətlərin Konsertinə çevriləcək. Yaxın gələcəkdə oxşar statusa yaxınlaşacaq başqa bir ölkə də meydana çıxacaq - Hindistan. 50 ildən sonra dünyada dörd və yeddi super güc olacaq.

Bu xəbəri də oxu: Bu tarixlərlə bağlı XƏBƏRDARLIQ

Son.az "Kaspi" qəzetinin mövzuya dair məqaləsini təqdim edir:

Böyük Britaniyanı Çin əvəzləyib

Bu iddia olsa da, hər halda proseslər ona doğru gedir. Dünyanın fövqəldövlətlər tərəfindən nüfuz dairəsinə bölünməsi ilk dəfə 1945-ci ildə - Yalta konfransında gündəmə gəlib. Əgər 80 il əvvəl dünyanın bölgüsü sistemində ABŞ və SSRİ ilə yanaşı, Böyük Britaniya da var idisə, indi sonuncunu Çin əvəzləyib. Pekin artıq ABŞ ilə ticarət müharibəsi vəziyyətinə gəlib. Asiyada mövqelərini gücləndirib, Avropada özünə yer edib. Rusiyaya gəldikdə, iqtisadi cəhətdən zəif olsa da, nüvə dövləti kimi mövqeyini qorumağa çalışır. Donald Trampın prezidentliyi onu Ukrayna ilə müharibədə fərqli mövqeyə çıxarıb.

"Newsweek" dünyanı bölür?

Son günlər dünyanın ABŞ, Çin və Rusiyanın maraq dairəsinə bölünəcəyi barədə xəbərlər artıq mediada da yer alır. Hətta müvafiq xəritə də dərc edilib. Bu iddia ilə dünyaca məşhur "Newsweek" jurnalı çıxış edib. Bəyan edilib ki, hazırda bu üç ölkə arasında şahmat oyununa bənzər mübarizə gedir. Jurnalın bölgüsünə görə, Çinin təsir dairəsi Cənub-Şərqi Asiyanı, o cümlədən Pakistan, Hindistan və Yaponiyanı əhatə edəcək. ABŞ "Monro doktrinasına" görə Şimali Amerikaya, o cümlədən Qrenlandiyaya hakim olacaq. İddia edilib ki, Avropa, Türkiyə və Cənubi Qafqaz ölkələri Rusiyanın təsir dairəsində olacaq. Maraqlı olan odur ki, Mərkəzi Asiya, Yaxın Şərq, o cümlədən Afrika, Avstraliya və Cənubi Amerika ABŞ, Çin və Rusiya arasında bölüşdürülməyib. Müşahidəçilər hesab edib ki, bu məlumat ABŞ-dən çox Rusiya və Çinin maraqlarına cavab verir. Çin və Rusiya onlara aid edilən ölkələri "pay" almağı məmnuniyyətlə qəbul edərdilər. Ancaq Yaponiya və Hindistan heç zaman öz istəkləri ilə Çinin təsir dairəsinə düşməzlər, əksinə, Tokio və Dehli Çinin regionda möhkəmlənməsi təşəbbüslərinə qarşı müqavimətlərini davam etdirirlər.

"Yeni Yalta" gözləntisi