Övlad sahibi olmağın ilk mərhələsi doğuş və tibbi xərclərdir. Azərbaycanda dövlət xəstəxanalarında doğuş nisbətən ucuz başa gəlsə də, özəl klinikalarda qiymətlər fərqlidir. Orta hesabla təbii doğuş 1,000 manatdan başlayır, qeysəriyyə əməliyyatı isə daha yüksək məbləğə başa gələ bilər. Əlavə olaraq dərmanlar, analizlər və ilkin tibbi xidmətlər ailənin büdcəsində mühüm yer tutur.

Əgər cütlük tam sağlam deyilsə və təbii yolla hamilə qalmaq mümkün olmursa, Azərbaycanda süni mayalanma (IVF) və digər reproduktiv tibbi xidmətlərdən istifadə etmək lazım gəlir. Ölkədə IVF-in bir prosedurunun qiyməti klinikadan və istifadə olunan metodikadan asılı olaraq orta hesabla 3,000-6,000 manat arasında dəyişir, bəzi hallarda isə əlavə dərmanlar və təkrar cəhdlər bu məbləği daha da artırır. Beləliklə, övlad sahibi olmaqda tibbi dəstəyə ehtiyacı olan ailələr üçün xərclər adi doğuş xərclərindən qat-qat yüksək ola bilər.

Əgər cütlükdə hamiləliyə mane olan sadə ginekoloji və ya uroloji problemlər mövcuddursa, məsələn, infeksiya (məsələn, gardnerella, xlamidiya, mikoplazma və s.), onların ilkin müalicəsi süni mayalanma qədər baha başa gəlmir, amma yenə də nəzərəçarpacaq xərc tələb edir. Belə hallarda analizlər, laborator müayinələr, ultrasəs yoxlamaları və antibiotik kursu ilə birlikdə müalicə adətən 200-600 manat arasında dəyişir. Əgər problemin dərinliyi çoxdursa və əlavə hormon müalicələri, uzunmüddətli terapiya tələb olunursa, bu məbləğ bir neçə min manata qədər yüksələ bilər. Yəni, bəzən sadəcə infeksiyaların vaxtında aşkarlanıb müalicə edilməsi ailəni həm böyük xərclərdən, həm də süni mayalanma mərhələsinə qədər uzanan çətin proseslərdən xilas edə bilər.

Azərbaycan dövləti yeni doğulan uşaq üçün birdəfəlik 600 manat müavinət ayırır. Bundan başqa, aztəminatlı ailələrə müəyyən sosial yardımlar göstərilir. Lakin bu dəstək yalnız xərclərin kiçik bir hissəsini qarşılaya bilir və ailənin əsas yükü öz üzərində qalır.

Uşaq dünyaya gəldikdən sonra ən çox xərc tələb edən sahələrdən biri də gündəlik ehtiyaclar olur. Körpə üçün süd, uşaq qidaları, bezlər və digər gigiyenik vasitələr ayda azı 150-200 manat təşkil edir. İlk il ərzində bu məbləğ ümumilikdə 2,000-2,500 manata çata bilər. Körpənin geyimləri isə tez-tez dəyişdirildiyi üçün əlavə xərc tələb edir.

Uşağın sağlam inkişafı üçün vaxtaşırı həkim müayinələri, peyvəndlər və dərmanlar vacibdir. Bu sahədə illik xərclər təxminən 200-500 manat arasında dəyişir. Gözlənilməz xəstəliklər isə ailə büdcəsinə əlavə yük gətirə bilər.

Valideynlər işə qayıtdıqda uşaq baxımı əsas məsələ olur. Bakı şəhərində özəl bağçaların aylıq ödənişi 250-400 manat arasında dəyişir. Dövlət bağçaları daha münasib qiymətə olsa da, yerlərin məhdudluğu səbəbindən çox vaxt seçim məhdud qalır. Beləliklə, uşağın bağça dövründə illik xərclər minlərlə manata qədər yüksələ bilir.

Uşağın sosial və intellektual inkişafı üçün oyunlar, kitablar, kurslar və idman məşğələləri də müəyyən xərc tələb edir. Valideynlərin seçimindən asılı olaraq bu məbləğ illik 200-500 manata qədər ola bilər.

Hesablamalara görə, Bakıda orta təbəqədən olan ailə üçün uşağın ilk bir ili təxminən 6,000-8,000 manata başa gələ bilər. Uşaq 6 yaşına çatana qədər isə bu məbləğ 30,000-50,000 manat arasında dəyişir. Əlbəttə, bölgələrdə bu rəqəmlər daha aşağı ola bilər.

Yəni, Azərbaycanda övlad sahibi olmaq həm sevinc, həm də böyük məsuliyyət deməkdir. Uşağın sağlam böyüməsi və keyfiyyətli təhsil alması üçün ailələr ciddi büdcə planlaması aparmalı, xərclərini əvvəlcədən hesablamalıdırlar. Bu, hər bir valideynin qarşısında duran ən mühüm vəzifələrdən biridir.

İslam Son.az