Mikroplastiklər beynimizi "ələ keçirir"
Digərləri 08 Fev 2025 11:50:00 83 0
Dünyada mikroplastiklərin yayılması son illərdə artıb. Okeanlardan qidalarımıza, nəfəs aldığımız havaya qədər hər yerdə olan bu kiçik hissəciklər beynimizə qədər çatıb.
Bu xəbəri də oxu: “Oranı görməmisənsə, sənə niyə diplom verək?”
Son.az bu barədə "Nature Medicine" jurnalına istinadla xəbər verir.
Sözügedən jurnalda dərc olunan yeni araşdırma 2016 və 2024-cü illəri əhatə edib. Araşdırma beyinlərdə mikroplastik və nanoplastiklərin olduğunu və xüsusilə son illərdə bu hissəciklərin konsentrasiyalarının 50 faiz artdığını üzə çıxarıb.
Bu artım qlobal plastik istehsalının illik 300 milyon tonu keçdiyini və sürətlə artdığını göstərir. İnsan beynində mikroplastiklərin tapılması isə yeni deyil. Belə ki, 2024-cü ildə dərc olunan araşdırmada bunun ilk sübutları üzə çıxmışdı.
Araşdırma mikroplastiklərin beyinə necə daxil olduğu barədə sual doğurub. Məlum olub ki, əsas "giriş yolu" tənəffüsdür. Qapalı məkanlardan, çirklənmiş havadan və sintetik parçalardan gələn plastik hissəciklər burun vasitəsilə beynin qoxuları işləyən hissəsinə çatıb.
Araşdırma demanslı fərdlərin beyinlərində bu xəstəliyi olmayanlara nisbətən 3-5 dəfə daha çox mikroplastik olduğunu göstərib. Bu, mikroplastiklərin demansa səbəb olub-olmamasını tam olaraq sübut etməsə də, sinir sistemi problemlərinə təsir edib-etmədiyi ilə bağlı suallar yaradır.
Beynimizdəki mikroplastiklərin sağlamlıq üzərindəki təsirləri indiyə qədər dəqiq bilinmir. Bəzi alimlər mikroplastiklərin iltihaba səbəb ola biləcəyini və ya ürək-damar xəstəliklərinin irəliləməsinə təsir edə biləcəyini irəli sürür. Lakin bu təsirləri tam başa düşmək üçün daha çox araşdırma aparılmalıdır. Alimlər tək istifadəlik plastiklərin azaldılmasını, evlərin havalandırılmasını və plastik mikro hissəciklərdən qaçılmasını təklif edirlər. Bundan əlavə, plastikləri parçalamaq üçün bakteriya istifadə edilməsi və içməli sudan mikroplastikləri təmizləmək üçün filtrasiya sistemlərinin inkişafı kimi yaradıcı həllər üzərində də araşdırmalar davam edir.
İsmayıl Son.az
- 08 Fev 11:49
Bakı şəhəri, Qaradağ rayonu, Lökbatan qəsəbəsi, "Qobu Park-3"
Ətraflı
- 08 Fev 11:44
ABŞ prezidenti Donald Trampın digər ölkələrə yardımı dayandırmaq və A
Ətraflı
- 08 Fev 11:40
Azərbaycanın dilbər guşələrindən olan Qəbələ şəhəri yenidən öz qa
Ətraflı
- 08 Fev 11:24
Pensiyaların bu ilin əvvəlindən indeksləşdirilərək, artırılması nəti
Ətraflı
- 08 Fev 11:20
Hamının evində xərçəng xəstəliyi yaradan maddə var
Ətraflı
- 08 Fev 11:19
Bakı şəhəri, Xətai rayonu ərazisində sursat aşkar edilib.
Ətraflı
- 08 Fev 10:52
Dünyada tanınan və Türkiyədə də satılan premium su markası "Fici&q
Ətraflı
- 08 Fev 10:44
Türkiyədəki ən lüks və ən bahalı şəxsi təyyarə "Gulfstream G7
Ətraflı
- 08 Fev 10:24
Türkiyənin nəqliyyat və infrastruktur naziri Abdulkadir Uraloğlu türk dün
Ətraflı
- 08 Fev 10:17
Əməkdar artist Elnarə Abdullayeva doğulub boya-başa çatdığı kəndə su
Ətraflı
- 08 Fev 10:11
CNN telekanalı canlı yayım vaxtı keçmiş ABŞ prezidenti Barak Obamanı ter
Ətraflı
- 08 Fev 10:04
Mühüm məsələlər üçün əlverişli vaxt seçərkən planetlərin və Ayı
Ətraflı
- 08 Fev 09:59
Sarah Davies dolğunlaşdırıcı təsiri olan dodaq parladıcısı çəkdiyini
Ətraflı
- 08 Fev 09:57
"Bakı Metropoliteni" QSC-nin Kommunikasiya departamentinin rəhbəri
Ətraflı
- 08 Fev 09:51
Rusiyanın Moskva yol-patrul xidmətinin əməkdaşları qayda pozan sürücün�
Ətraflı