İslamda ağvalideyn olduğu kimi “övlada ağ olmaq” anlayışı varmı?


Digərləri 19 Yan 2023 23:20:00 1372 0

İslamda ağvalideyn olduğu kimi “övlada ağ olmaq” anlayışı varmı?

İnsanliq məhəbbəti ilahi bir nemətdir. Bu insanlıq məhəbbəti olmasa bir-birinə bağlanmaz, digər canlılar kimi pərakəndə yaşayar. İnsanları, valideyn və ovladı, kişi və qadını bir-birinə bağlayan həmin bu ilahi rəhmətdir. Bu rəhmət insanlar arasında dostluq və məhəbbət bağlılığı yaradır.

Təəssüf ki, bu cür qarşılığlı məhəbbət və bağlılınğın davamlı olması hər zaman müşahidə olunmur. İnsandakı mənəmlik hissi buna maneə olur. Bu cür maneələr həm dostluqda, həm də ailədə müşahidə olunan bilən bir prosesdir.

Ailələrdə müşahidə olunan bu cür çatışmamazlıqlar adətət ər-arvad, yaxud valideyn-övlad münasibətlərində daha aşkar özünü büruzə verir. Övladının valideyninə qarşı etdiyi bu cür münasibətlər, ehtiramsızlıqlar "ağvalideynlik" adlarır ki, bunun da nəticəsi dünya və axirət üçün heç də xoş nəticələnmir.

Elə isə İslamda ağvalideynliyin əksi olaraq "ağövladlılığ" varmı?

Quran və hədislərdə valideynlər övlada qarşı diqqətli olmağa, övladların haqqlarına riaət etməyə çağırılır. Hətta Qurani Kərim "özünüzü və ailənizi oddan qoruyun" (Təhrim-6) deyərək ailənin nizam və intizamında ailə başçısını məsul bilir.

Bu səbəbdən valideyn də gərək övladın haqlarını qorusun, övladın ağvalideyn olmasına səbəbkar olmasın. Bu işdə də (ağvalideynlikdə) valideyn məsul bilinir. Valideyn gərək davranış və təbiyyə metodlarına diqqət etsin ki, övlad ona qarşı çıxmasın. Əğər valideyn övladla düzgün davranmazsa, onun haqqlarını gözləməzsə, yaxud ağvalideyn olmasına səbəbkar olarsa bu halda "ağövlad" hesab olunur.

Bu mətləbə aydınlığ gətirən bir neçə hədisi təqdim edirik:

1-Allah Rəsulu (s) buyurub: Ey Əli (ə)! Allah lənət eləsin o valideynlərə ki, övladlarının ağvalideyn olmalarına səbəbkar olurlar.

Ey Əli (ə)! Allah rəhmət eləsin o valideynlərə ki, ovladlarının onlarla xoşrəftar olmalarına səbəkar olurlar.

Ey Əli (ə)! Övladın valideynlərə ağ olması ilə valideynlərin övlada ağ olmsının günah və nəticəsi eynidir.

(تحرير المواعظ العدديه، ص 695 )

2- Peyğəmbər (s) buyurub: Saleh övladın valideynlərə diqqətli olması lazım olduğu kimi, valideynlərin də övlada diqqətli olması lazımdır." (Xisal- 1/91)

3- İmam Sadiq c(ə) Allah Rəsulundan (s) nəql edərək buyurub: "Öz övladlarını yaxşı işlər görməyə kömək edən valideynə Allah rəhmət etsin." Sorusurlar kömək etmək necə olur? İmam (ə) buyurur:

Övladın etdiyi asan və yüngül işləri ondan qəbul edir, gücü çatmayanları ondan kənar edir. Övladına çətin işlər tapşırmır və ona çətinlik yaratmır. (Hiylətul-muttəqin-92).

Bəli valideyn övladdan tələb etdiyi kimi, Allah Təala da övladın haqqını avlideyndən tələb edir.

Ekoaksiya: Etirazçılar gecə saatlarında da like
  • 19 Yan 23:19  
Siyasət Ekoaksiya: Etirazçılar gecə saatlarında da

Şuşa ərazisindən keçən Laçın-Xankəndi yolunda azərbaycanlı fəalları

arrow Ətraflı
Sosial şəbəkədə söyülsək, nə edək? like
  • 19 Yan 23:17  
Digərləri Sosial şəbəkədə söyülsək, nə edək?

Az qala, hər il Azərbaycanda sosial şəbəkələrdə insanların, xüsusilə

arrow Ətraflı
“Rusiya Ukraynaya yeni hücum planlaşdırır” like
  • 19 Yan 23:16  
Siyasət “Rusiya Ukraynaya yeni hücum planlaşdırır”

Rusiya yazda Ukraynaya yeni hücum planlaşdırır.

arrow Ətraflı
Arıqlamaq istəyənlərə 7 tövsiyə like
  • 19 Yan 23:15  
Digərləri Arıqlamaq istəyənlərə 7 tövsiyə

Amerikanın məşhur diyetoloqu Liza Yanq arıqlamaq və ondan sonra kökəlməm

arrow Ətraflı
ABŞnin bir çox ştatları TikToku like
  • 19 Yan 23:14  
Dünya ABŞnin bir çox ştatları TikToku

ABŞ-nin bir çox ştatları TikToku qadağan edir.

arrow Ətraflı
Bu ölkədə Covid19un “Kraken” alt variantı like
  • 19 Yan 23:13  
Dünya Bu ölkədə Covid19un “Kraken” alt variantı

Qərbi Balkanların ən kiçik ölkəsi Monteneqroda Covid-19-a səbəb olan &qu

arrow Ətraflı
Seymur Talıbov 15 yaşında BDUya like
  • 19 Yan 23:12  
Digərləri Seymur Talıbov 15 yaşında BDUya

Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin keçmiş sədri Vasif Talıbov v

arrow Ətraflı
Şakira Pikenin ailəsi ilə bütün like
  • 19 Yan 23:11  
Digərləri Şakira Pikenin ailəsi ilə bütün

Şakira Jerar Pikenin anasının evindən ayrılmaq üçün divar hörür.

arrow Ətraflı
Bədənin qidalanması və onda gizlənən hikmətlər like
  • 19 Yan 23:10  
Digərləri Bədənin qidalanması və onda gizlənən hikmətlər

Ey Müfəzzəl! Bədənin qidalanması və onda gizlənən hikmətlər haqda yax

arrow Ətraflı
Qardaşı göz yaşı içində İlham və Fərizənin ölüm like
  • 19 Yan 23:09  
Digərləri Qardaşı göz yaşı içində İlham və Fərizənin ölüm

"Xırdalan qəbiristanlığına gəldik. Qəbirqazan yox idi, özümüz qaz

arrow Ətraflı
Demet 7 milyon like
  • 19 Yan 23:08  
Şou-biznes Demet 7 milyon

Türkiyəli aktrisa Demet Özdəmir siması olduğu şampun brendi ilə müqavil

arrow Ətraflı
Bir saat ərzində neçə dərman içmək olar? like
  • 19 Yan 23:05  
Digərləri Bir saat ərzində neçə dərman içmək olar?

Bir çox xəstələr ovucla dərmanı eyni anda, üst-üstə cəmi 10-15 dəqiq�

arrow Ətraflı
Hansı məhsulların köməyi ilə qan təzyiqini aşağı salmaq olar? like
  • 19 Yan 23:01  
Digərləri Hansı məhsulların köməyi ilə qan təzyiqini aşağı salmaq olar?

Britaniyalı həkim Kris Stil "Bu səhər" tok-şousunda hipertoniya x

arrow Ətraflı
Allah bizə qarşı ata və anamızdan da mehribandır like
  • 19 Yan 22:55  
Digərləri Allah bizə qarşı ata və anamızdan da mehribandır

Ata-ananın övladına qarşı olan sonsuz sevgisinin və şəfqətinin sirri -

arrow Ətraflı
Övladların dini təlimtərbiyəsi... like
  • 19 Yan 22:50  
Digərləri Övladların dini təlimtərbiyəsi...

Övladların dini təlim-tərbiyəsi ataların övlad qarşısında olan vacib b

arrow Ətraflı