"Haranı bitirmisən?" sualının yerini "nə bacarırsan?" tutub Universitetlərlə bağlı vəziyyət dəyişir


Digərləri 06 Dek 2025 12:30:00 52 0

"Haranı bitirmisən?" sualının yerini "nə bacarırsan?" tutub  Universitetlərlə bağlı vəziyyət dəyişir

"Ali təhsil artıq "elit seçim" deyil, kütləvi mərhələyə keçib".

Son.az xəbər verir ki, bunu təhsil eksperti Kamran Əsədov deyib.

Onun sözlərinə görə, əgər 50 il əvvəl məktəb məzunlarının cəmi 15-20 faizi universitetlərə üz tuturdusa, 1980-ci illərin sonunda bu göstərici 25-30 faizə qalxmışdı. Bu gün isə bəzi ölkələrdə ali təhsilə yönələnlərin payı 50-70 faiz, hətta daha yüksəkdir.

Ekspert nəzərə çatdırıb ki, Finlandiyada bu göstərici 94 faiz, Cənubi Koreyada 96 faiz, ABŞ-da 82 faiz, Böyük Britaniyada isə təxminən 60 faizdir:

"Bu rəqəmlər ali təhsilin genişlənməsini göstərir, amma keyfiyyət və real fayda məsələsini avtomatik həll etmir".

K.Əsədov qeyd edib ki, pandemiyadan sonra isə daha dərin dönüş baş verib. Bildirib ki, ənənəvi universitet modeli artıq yeganə və ya əsas bilik mənbəyi olmaqdan uzaqlaşıb:

"İnsanlar gördülər ki, real iş bacarıqları, çevik kompetensiyalar və tez uyğunlaşma qabiliyyəti klassik auditoriya mühitindən daha sürətli və effektiv formada qeyri-formal təhsil vasitəsilə əldə oluna bilir. Qısa müddətli kurslar, ixtisasartırma proqramları, onlayn təlimlər və sertifikatlar bir çox hallarda universitet diplomundan daha funksional nəticə verir".

Əlavə edib ki, bu, universitetlərin tamamilə lazımsız olması anlamına gəlmir. Vurğulayıb ki, problem ondadır ki, bir çox universitetin verdiyi təhsil əmək bazarının real tələblərindən geri qalır. İşəgötürənlər artıq "haranı bitirmisən?" sualından çox, "nə bacarırsan?" sualını verir:

"Və bu bacarıqların böyük hissəsi 4-5 il davam edən klassik təhsil yox, məqsədli, qısa və praktiki proqramlarla formalaşır".

K.Əsədov hesab edir ki, yaxın 5 ildə auditoriyalarda ənənəvi dərslərin əsasən zəif təhsil sistemi olan ölkələrdə qalacağı ehtimalı getdikcə güclənir. Güclü təhsil sistemləri isə daha çevik, hibrid, praktik və fərdiləşdirilmiş modellərə keçir. Söyləyib ki, artıq yeni təhsilalma və təhsilvermə modeli sınaqdan çıxıb və uğurlu nəticə göstərib:

"Az xərcli, mobil, çevik və ehtiyaca əsaslanan təhsil dövrü başlayıb. Bu prosesin qarşısını almaq mümkün deyil. Məsələ bu dəyişikliklərə dirənmək yox, onları düzgün oxumaq, milli təhsil siyasətini və universitet modelini bu reallıqlara uyğunlaşdırmaqdır. Təhsil diplom üçün deyil, real həyat üçün olmalıdır".

Mina Mikayılova Son.az

Neftimiz bahalaşdı like
  • 06 Dek 12:14  
Digərləri Neftimiz bahalaşdı

Dünya bazarlarında "Azeri Light" (CIF) markalı Azərbaycan nefti ba

arrow Ətraflı
Bakıda 4045 manata satılan mallar Çində 1 dollardır  ARAŞDIRMA like
  • 06 Dek 12:00  
Digərləri Bakıda 4045 manata satılan mallar Çində 1 dollardır ARAŞDIRMA

Ölkəmizdə "böyük endirim" adı ilə satılan tekstil məhsulları

arrow Ətraflı
Kartof yükündə gizlədilən külli miqdarda dərman gömrükdə aşkarlandı like
  • 06 Dek 11:55  
Digərləri Kartof yükündə gizlədilən külli miqdarda dərman gömrükdə aşkarlandı

Dövlət Gömrük Komitəsinin Əməliyyat-İstintaq Baş İdarəsinin Hədəf M

arrow Ətraflı
Zelenski onu vəzifələrindən uzaqlaşdırdı like
  • 06 Dek 11:44  
Dünya Zelenski onu vəzifələrindən uzaqlaşdırdı

Ukrayna Prezidenti Volodimir Zelenski ölkənin Milli Təhlükəsizlik və Müda

arrow Ətraflı
Polis əməliyyatlar keçirdi like
  • 06 Dek 11:42  
Kriminal Polis əməliyyatlar keçirdi

Dekabrın 5-də ölkə ərazisində qeydə alınan 26, əvvəlki dövrlərdən b

arrow Ətraflı
Aeroport yolunda təhlükəli vəziyyət  FOTO like
  • 06 Dek 11:30  
Digərləri Aeroport yolunda təhlükəli vəziyyət FOTO

Bəzi qəzalar var ki, onların baş verməsinə səbəb avtomobilin texniki və

arrow Ətraflı
“Qızımın toyuna o müğənninin sifarişi ilə gəlmədilər” like
  • 06 Dek 11:29  
Şou-biznes “Qızımın toyuna o müğənninin sifarişi ilə gəlmədilər”

"Demişdi ki, Təranənin qızın toyuna getsəniz, mənimlə daha danışma"

arrow Ətraflı
Makron onlarla görüşə qaçaqaça getdi  VİDEO like
  • 06 Dek 11:14  
Dünya Makron onlarla görüşə qaçaqaça getdi VİDEO

Çində səfərdə olan Fransa Prezidenti Emmanuel Makron tələbələrlə gör�

arrow Ətraflı
Trampa verilən mükafatın müəllifi azərbaycanlı imiş like
  • 06 Dek 11:13  
Dünya Trampa verilən mükafatın müəllifi azərbaycanlı imiş

ABŞ Prezidenti Donald Tramp Vaşinqtonda keçirilən 2026 FIFA Dünya Kubokunun

arrow Ətraflı
Türkiyədə fabrikdə güclü yanğın like
  • 06 Dek 11:04  
Digərləri Türkiyədə fabrikdə güclü yanğın

Türkiyədə Tuzlada karton fabrikində yanğın baş verib.

arrow Ətraflı
İlham Əliyev finlandiyalı həmkarını təbrik edib like
  • 06 Dek 11:02  
Siyasət İlham Əliyev finlandiyalı həmkarını təbrik edib

Prezident İlham Əliyev Finlandiya Prezidenti Aleksandr Stubba ölkəsinin mill

arrow Ətraflı
Azərbaycanda ən çox donuz bu rayonlarda saxlanılır like
  • 06 Dek 11:00  
Digərləri Azərbaycanda ən çox donuz bu rayonlarda saxlanılır

Bu ilin yanvar-oktyabr aylarında Azərbaycan Respublikası üzrə ümumilikdə

arrow Ətraflı
Yanğın təhlükəli obyektin fəaliyyəti dayandırıldı like
  • 06 Dek 10:47  
Digərləri Yanğın təhlükəli obyektin fəaliyyəti dayandırıldı

Sumqayıtda yanğın təhlükəli obyektin fəaliyyəti dayandırılıb.

arrow Ətraflı
Nişan üzüyü 450 min dollardır like
  • 06 Dek 10:36  
Şou-biznes Nişan üzüyü 450 min dollardır

"Liily" qrupunun üzvü Maks Morando ilə nişanlanan amerikalı müğ

arrow Ətraflı