Sahibkarlara xidmət sahəsində unikal model


Digərləri 14 Fev 2020 17:37:00 134 0

Sahibkarlara xidmət sahəsində unikal model

Azərbaycanda davamlı iqtisadi inkişafın təmin edilməsində sahibkarlığın rolunun artırılması, xüsusilə kiçik və orta biznesin (KOB) əsas hərəkətverici amilə çevrilməsi Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə həyata keçirilən iqtisadi islahatların prioritet istiqamətlərindəndir. "Azərbaycan Respublikası regionlarının 2019-2023-cü illərdə sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət Proqramı"nın icrasının birinci ilinin yekunlarına həsr olunmuş konfransda dövlət başçısı bir daha kiçik və orta sahibkarlığın inkişafının prioritet istiqamətlərdən olduğunu vurğulayaraq, bu istiqamətdə öz tapşırıqlarını verib.

Son.az Trend-ə istinadən xəbər verir ki, fevralın 7-də Xaçmaz şəhərində Kiçik və Orta Biznes evinin (Xaçmaz KOB evi) fəaliyyətə başlaması KOB-lara göstərilən dövlət dəstəyi tədbirlərinin davamı olmaqla, sahibkarlar üçün dövlət xidmətlərinin yaxşılaşdırılması, xidmətlərə vahid məkanda, rahat, maneəsiz və şəffaf çıxışın təmin olunması baxımından əlverişli platformadır. Xaçmaz KOB evinin fəaliyyəti və burada sahibkarlara göstərilən xidmətlər, eləcə də KOB-lara dəstək məqsədilə nəzərdə tutulan yeni mexanizmlər barədə suallarımızı Azərbaycan Respublikasının Kiçik və Orta Biznesin İnkişafı Agentliyinin (KOBİA) İdarə Heyətinin sədri Orxan Məmmədov cavablandırıb.

- Orxan müəllim, KOB evlərinin təyinatı və sahibkarlara faydası barədə məlumat verməyinizi xahiş edirik.

- KOB evi biznes subyektləri üçün operativlik, nəzakətlilik və rahatlıq prinsiplərinə uyğun, müasir innovasiyalara əsaslanan dövlət-biznes ("G2B") və zəruri biznes-biznes ("B2B") xidmətlərinin göstərildiyi vahid məkandır. Vahid məkan ("non stop shop") prinsipi isə tətbiq olunduğu bütün sektorlarda, o cümlədən sahibkarlıq sahəsində xidmət keyfiyyətinin yaxşılaşdırılması, vaxta və xərclərə qənaət, operativlik və məmnunluq deməkdir. Qabaqcıl ölkələrin təcrübəsi də göstərir ki, kiçik və orta sahibkarlara xidmətlərin bir məkanda təqdim olunması müsbət nəticələr verir. KOB evlərinin əsas üstünlüyü KOB-ların sərf etdiyi vaxt və əməliyyat xərclərinin azalması, xidmətlərin şəffaf və operativ təşkili, "G2B" və "B2B" xidmətlərin bir məkanda göstərilməsi, eləcə də KOB-lara göstərilən xidmət səviyyəsinin ölçülə bilən olmasıdır. Bütün bunlar isə sahibkar məmnunluğuna və əlverişli biznes ekosisteminin formalaşmasına şərait yaradır, sahibkarlar daha çox öz bizneslərini inkişaf etdirməyə fokuslanır.

- KOB evinin Xaçmaz şəhərində açılması nə ilə bağlıdır?

- İlk KOB evinin Xaçmaz şəhərində, Quba-Xaçmaz iqtisadi rayonunda yaradılması təsadüfi deyil. Ümumiyyətlə, bu iqtisadi rayon özünün iqtisadi fəallığı, böyük iqtisadi potensialı ilə seçilir, turizm rayonu kimi tanınır. Meyvə-tərəvəz istehsalı üzrə ixtisaslaşmış Quba-Xaçmaz regionu Rusiya ilə həmsərhəd bölgədə yerləşdiyi üçün burada aktiv şəkildə idxal-ixrac əməliyyatları aparılır. Həmçinin, burada xeyli sayda KOB subyektləri fəaliyyət göstərir. Belə ki, iqtisadi rayonda 3500-dən çox mikro, 182 kiçik, 70 orta, habelə hüquqi şəxs yaratmadan fərdi sahibkarlıqla məşğul olan 53 minə yaxın sahibkarlıq subyekti qeydiyyatdan keçib.

Eyni zamanda Xaçmaz KOB evi təsis edilməzdən əvvəl bu mərkəzə olan ehtiyac barədə bölgədə fəaliyyət göstərən ixracatçı şirkətlər arasında sorğu keçirilib. Sorğu iştirakçılarının 56%-i ixrac əməliyyatlarının rəsmiləşdirilməsi zamanı vaxt, 6%-i isə əməliyyat xərclərinə görə itki ilə üzləşdiklərini qeyd edib. İxrac əməliyyatları zamanı respondentlərin 24%-i logistika xidmətləri, 14%-i sənədləşmə, 10%-i xərclərin çoxluğu, 8%-i bürokratik əngəllər, 44%-i isə digər çətinliklərlə üzləşdiklərini bildiriblər. Xaçmaz KOB evinin fəaliyyətindən gözləntilərə gəlincə, sorğu iştirakçılarının 88%-i xidmətlərin bir məkanda həyata keçirilməsi, 32%-i operativlik, 18%-i şəffaflıq, 6%-i nəzakətli davranış gözləntisində olduğunu qeyd edib.

Ümumiyyətlə, Xaçmaz KOB evi əsasən ixrac əməliyyatları üzrə ixtisaslaşıb və bu istiqamətdə sahibkarlara hər cür dövlət və zəruri biznes xidmətləri göstərilir.

Hesab edirik ki, KOB evi Xaçmazda və ətraf rayonlarda sahibkarların işini asanlaşdırmaqla yanaşı, regionda kiçik və orta biznesin inkişafını, yeni KOB subyektlərinin yaranmasını stimullaşdıracaq, rayonun iqtisadi potensialının daha dolğun reallaşdırılmasında əhəmiyyətli olacaqdır.

- Xaçmaz KOB evində sahibkarlara hansı xidmətlər göstərilir?

- Dövlət başçısı Azərbaycan Respublikasının Kiçik və Orta Biznesin İnkişafı Agentliyinin fəaliyyətinin təmin edilməsi haqqında" 26 iyun 2018-ci il tarixli Fərman ilə KOB evlərində mikro, kiçik və orta sahibkarlıq subyektlərinə göstərilən xidmətlərin siyahısı təsdiq edilib. Quba-Xaçmaz iqtisadi rayonu əsasən kənd təsərrüfatı məhsullarının ixracı üzrə ixtisaslaşdığı üçün burada əsasən sahibkarlara bu istiqamətdə xidmətlər təqdim edilir.

Hazırda Xaçmaz KOB evində sahibkarlara 4 biznes prosesi üzrə 300-ə yaxın xidmət göstərilir ki, bunun 200-ə yaxını dövlət, 100-ə qədəri isə biznes subyektlərinin göstərdiyi xidmətlərdir. Burada biznesin planlaşdırılması prosesi üzrə sahibkarlara biznes planların hazırlanması, startaplarla iş, biznes biliklərinin artırılması, inkubasiya və s. xidmətlər təqdim olunur. Biznesə başlanılması mərhələsində Xaçmaz KOB evində sahibkarların qeydiyyatı, onlara lisenziya və icazələrin verilməsi, bank-sığorta və digər xidmətlər göstərilir. Biznesin işlədilməsi mərhələsində sahibkarlara vergi və digər hesabatların verilməsi, idxal-ixrac əməliyyatları, logistika və infrastruktur şəbəkələrinə çıxış və s. xidmətlər təqdim edilir. Biznesin inkişaf etdirilməsi mərhələsində isə KOB-lara daxili və xarici bazarlara, ixracın və investisiyaların təşviqi, maliyyə resurslarına çıxış və digər istiqamətlərdə xidmətlər göstərilir.

Xaçmaz KOB evində 25 xidmət pəncərəsi fəaliyyət göstərir ki, bunların 15-i dövlət orqanları tərəfindən təqdim edilən gömrük, vergi, əmlak, kommunal, qida təhlükəsizliyi, kənd təsərrüfatı, elektron ticarət, poçt, reklam, həmçinin mənşə sertifikatı, lisenziya və icazələrin verilməsi xidmətləri, 10-u isə özəl qurumlar tərəfindən göstərilən bank, lizinq, sığorta, broker, logistika, tərcümə, ştamp və möhür hazırlanması və digər xidmətlərdir. Burada xidməti ofislər, görüş və konfrans zalları da fəaliyyət göstərir. KOB evində həmçinin, müxtəlif bankların ATM-lərindən, ödəmə terminallarının xidmətlərindən də istifadə etmək mümkündür.

Gələcəkdə sahibkarlardan daxil olan müraciət və təkliflər nəzərə alınmaqla Xaçmaz KOB evində göstərilən dövlət və biznes xidmətlərinin sayı artırıla bilər.

- Xaçmaz KOB evində KOB İnkişaf Mərkəzi də fəaliyyətə başlayıb. Mərkəz sahibkarların biznes biliklərinin artırılması, ideyalarının reallaşdırılması üçün hansı xidmətlər göstərir?

- Xaçmaz KOB İnkişaf Mərkəzində innovativ sahibkarlığa, startaplara və ailə biznesinə dəstək, qadınlar, əlillər və gənclər arasında sahibkarlığın təşviqi, KOB-ların maarifləndirilməsi, təlimlərin, seminarların və təcrübə proqramlarının təşkili üzrə xidmətlər təqdim olunur. 2020-ci ildə KOB İnkişaf Mərkəzi tərəfindən Quba-Xaçmaz iqtisadi rayonunda KOB subyektləri üçün 150-dən çox təlim və netvörkinq, müxtəlif məsləhət xidmətlərinin göstərilməsi, yeni KOB subyektlərinin yaradılması nəzərdə tutulur.

Yerigəlmişkən bu il Bakıda və ölkə regionlarında daha 3 KOB İnkişaf Mərkəzinin yaradılması planlaşdırılır.

Yaxın günlərdə KOB İnkişaf Mərkəzində gənclər və qadınlar üçün Biznes İnkubasiya Mərkəzi də fəaliyyətə başlayacaq. Biznes İnkubasiya Mərkəzi Quba-Xaçmaz iqtisadi rayonunda sahibkarlıq təşəbbüslərinin dəstəklənməsi, yeni biznes və məşğulluq imkanlarının yaradılması, sahibkarlara göstərilən dövlət dəstəyi tədbirlərinin əhatə dairəsinin daha da genişləndirilməsi məqsədilə yaradılır. Burada rezidentlərə biznes layihələrin hazırlanması, maliyyə resurslarına çıxış imkanları və maliyyənin idarə olunması, mentor və digər xidmətlər göstəriləcək.

Kiçik və Orta Biznesin İnkişafı Agentliyi tərəfindən ötən ilin dekabr ayında inkubasiya iştirakçılarının seçilməsi məqsədilə müsabiqə elan edilib, istehsal və xidmət sahələri üzrə 35 rezident seçilib. Rezidentlər biznes inkubasiya mərkəzində güzəştli şərtlərlə zəruri avadanlıqlarla təchiz edilmiş işçi otaqlarla təmin olunacaq və onlara mərkəzin xidmətlərindən hər cür faydalanmaq imkanı yaradılcaqdır.