Payızda bədəni infeksiyalardan qoruyan VİTAMİNLƏR
Digərləri 20 Noy 2019 03:30:00 234 0
Günlər qısaldıqca günəşli havanı bir müddətlik unuduruq. Onu da unuduruq ki, soyuqdan qaçıb isti bir otaqda gizlənmək infeksiyaların inkişafına səbəb olur.
Son.az xəbər verir ki, molekulyar mütəxəssisi Yulia Zotova D vitamini ilə bağlı əhəmiyyətli açıqlamalar verib.
Son zamanlarda həkimlərin və tədqiqatçıların əksəriyyəti D vitamininin əhəmiyyəti barədə daha çox danışırlar və bəli, pediatrlar bunu xüsusilə uşaqlara payız-qış dövründə tövsiyə edirlər. Yayın günəşli günləri ilə bir müddətlik vidalaşdığımızı nəzərə alsaq, D vitamini demək olar ki, hər kəs üçün həyati əhəmiyyət kəsb edir.
Bu elementin müxtəlif proseslər üçün sözün əsl mənasında zəruri olmasına dair bir neçə fakt var:
* D vitamini immuniteti aktivləşdirir, müxtəlif infeksiyalara qarşı müqaviməti artırır.
* Kalsium və fosfor da daxil olmaqla maddələr mübadiləsinin tənzimlənməsində böyük rol oynayır. Onsuz da kalsium və fosfor daha pis sovrulur, yəni sümüklər kövrək olur.
* Diabetli insanlar üçün də bu element çox vacibdir: D vitamini pankreasın qanda qlükoza səviyyəsini normallaşdıraraq insulin ifraz etməsinə "kömək edir".
* Skleroz və beyin xəstəliklərinin inkişafından qoruyaraq sinir liflərinin qoruyucu qabığının meydana gəlməsində iştirak edir.
Çatışmazlığı necə müəyyənləşdirmək olar?
D vitamini çatışmazlığını qan testi ilə yoxlaya bilərsiniz. D vitamininin vəziyyəti ümumiyyətlə 25 D (OH) səviyyəsi ilə müəyyən edilir.
Normanızı bilin
Son vaxtlara qədər uşaqlar və böyüklər üçün tələb olunan gündəlik doza D vitamini 200 IU idi. Bir neçə il əvvəl yenidən işləndi və 400 IU-ya qədər artırıldı.
Lakin son tədqiqatlar bu miqdarın kifayət etmədiyini təsdiqləyir. Odur ki, nutritionistlər və endokrinoloqlar 3 yaşdan yuxarı uşaqlar və yeniyetmələr üçün gündəlik D vitamini dozasını 1000 IU, böyüklər üçün - 600-800 IU-ya qaldırıb.
Haradan əldə etmək lazımdır: hava və yeməklə
Əlbəttə ki, günəşli havada daha çox olmalısınız. Hətta payız və qışın günəşli havası müsbət təsir edir, bu səbəbdən də daha çox gəzməyə çalışın.
D vitamini ehtiyatlarını qida ilə təmin etmək olar:
* Dəniz balıqlarının yağlı növlərində bu element yüksəkdir.
* Yağ, pendir və yumurta sarısı bu vitaminlə zəngindir.
* Göbələk, soya, portağal suyu, cəfəri, gicitkən və kəpəkdə də D vitamini var.
Ancaq bilməlisiniz ki, qida məhsullarından gündəlik D vitamininin normasının 20% -dən çoxunu ala bilməzsiniz. Odur ki, D vitamini çatışmazlığının qarşısının alınması üçün, xüsusilə payız-qış dövründə vitamin-mineral kompleksləri qəbul etmək lazımdır ki, buna da xolekalsiferol deyilir. Uşaqlar üçün əlverişli olan damcı şəklində və ya böyüklər üçün tablet şəklində vitamin kompleksləri var.