Qan - orqanizmin yaşaması üçün çox mühüm olan qırmızı rəngli maye toxumadır və ona qırmızı rəng verən dəmir birləşmələridir, tərkibi müxtəlif hüceyrələrdən ibarətdir.

Son.az faktxeber.com-a istinadən bildirir ki, nüvəsiz qan hüceyrələri olan eritrositlər stroma və yarımmaye kütlədə həll olmuş hemoqlobindən ibarətdir və onun əsas vəzifəsi qaz mübadiləsində iştirak etməkdir. Eritrositlər plastik olduğuna görə formasını dəyişərək uzanır və incə kapilyarlardan keçə bilir. Qanın qruplara ayrılması da eritrositlərlə əlaqədardır. Leykositlər girdə rəngsiz və nüvəli hüceyrələrdir, böyük fizioloji əhəmiyyətə malikdir. Onlar hərəkət edərək bakteriya, hüceyrə qırıntıları və yad cisimcikləri tutub fermentlər vasitəsilə əridir. Bəzi hallarda leykositlərin miqdarının artmasına leykositoz, azalmasına isə leykopeniya deyilir.

Trombositlər  - kiçik girdə nüvəsiz törəmələr, qan lövhəcikləridir və qanın laxtalanmasında mühüm rol oynayır. Qan oksigeni ağciyərdən toxumalara və karbon qazını toxumalardan ağciyərə, qida maddələrini həzm orqanlarından toxumalara aparır,  maddələr mübadiləsinin lazımsız məhsullarını, həmçinin artıq su, duz, turşu və toxumalardan çıxarır, orqanizmə düşən yad cisimlərə qarşı mübarizə aparır, laxtalanma qabiliyyəti sayəsində  itkilərdən mühafizə edir və s.

Qan arteriya, vena və  kapilyarlar vasitəsilə hərəkət edir. Həyacan keçirərkən qanda böyrəküstü vəzinin ifraz etdiyi adrenalin hormonu və onun nəticəsində ürək döyüntüləri artır. Böyük yapon alimi Katsudo Nişi sübut etmişdir ki, qanın dövr etməsində kapilyar damarlarının  böyük əhəmiyyəti var. Elm sübut edib ki, əsəb gərginliyi keçirəndə qan qatılaşır. Sağlam həyat tərzi keçirəndə, zərərli vərdişlərdən-siqaret və alkoqoldan uzaq olanda qan sağlam olur. Müntəzəm olaraq təmiz havada gəzmək, idmanla məşğul olmaq, düzgün qidalanmaq, normal yuxu,  təbiət qoynunda istirahət qana müsbət təsir göstərir.

Təəssüf ki, bəzən bitkilərdən istifadə edərkən onların qana necə təsir göstərdiyini nəzərə almırlar. Məsələn, qatırquyruğdan istifadə zamanı qan qatılaşır, nanədən istifadə edəndə qan durulur. Ürək və böyrəklərin fəaliyyəti pozulduqda, eləcə də qan damarlarında kirəcləşmə (ateskleroz) olduqda təzyiq yüksəlir. Badamı şəkərlə birlikdə qəbul edəndə qan damarlarının kirəcləşməsinin qarşısı alınır.

RESEPTLƏR